باید مخاطبان ادبیات دفاع مقدس را افزایش دهیم

دکتر قبادی در نشست «ادبیات دفاع مقدس و مسئله‌ی فرهنگ» عنوان کرد:
باید مخاطبان ادبیات دفاع مقدس را افزایش دهیم

دویست‌و‌شصت‌و‌پنجمین (265) جلسه‌ی گروه زبان و ادبیات فارسی شورای بررسی متون، پنج‌شنبه دهم مهرماه 1399، برگزار شد. در اولین نشست که با عنوان «ادبیات دفاع مقدس و مسئله‌ی فرهنگ» به صورت مجازی (نرم افزار وبینار) برگزار شد دکتر قبادی، رئیس پژوهشگاه علوم انسانی، دکتر موحدی، عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و دبیر نشست، دکتر مهدی سعیدی عضو هیأت علمی جهاد دانشگاهی و دکتر حنیف سخنان خود را درباره‌ی موضوعات مختلف بیان کردند.
ابتدا دکتر قبادی سخنرانی خود را با عنوان «نگاهی آینده پژوهانه به ادبیات دفاع مقدس» آغاز کرد. وی با این مقدمه از سخن استاد فروزانفر که «علم محتاج مساعدت و معاضدت و همکاری است» بر اهمیت نقد و تبادل نظر استادان در رسیدن به راه کمال اشاره کرد و پس از آن، به طور مختصر رئوس مطالب را فهرست وار برشمرد: تعریف آینده پژوهی، اصطلاحات حوزه‌ی آینده پژوهی، مؤلفه‌های آینده پژوهی، عناصر اصلی آینده پژوهی، کارکرد عمده‌ی آینده پژوهی و... توضیح مختصر درباره‌ی چند مورد ارائه کرد؛ از جمله در تعریف کوتاه، آینده پژوهی را چنین تعریف کرد: «دانش دربرگیرندة تمام جنبه‌های مطالعه و پژوهش درباره‌ی آینده و ساختن آینده‌ی متعالی به گونه‌ی مطلوب». هدف آینده پژوهی نیز آمادگی برای رویارویی با چالش‌ها و کشف آینده است. مؤلفه‌های آینده پژوهی نیز معرفت به روند داده‌های گذشته، حرکت مسئله‌مدار و به‌طور خلاصه رسیدن به تعالی است.
دکتر قبادی در ادامه‌ی سخنان خود، پیوند ادبیات و دفاع مقدس با مسئله‌ی فرهنگ را برای ماندگاری این ادبیات و افزایش مخاطبان آن ضروری دانست و به مسئله‌ی مخاطبان کم در این حوزه اشاره کرد و پس از آن به کارکردهای ادبیات و نقش وحدت قومی و تقویت اشتراکات آن پرداخت، سپس به کارکردهای فرهنگ از جمله انسجام جامعه، ژرفا‌بخشیدن به هویت، مشترک‌سازی نظام ارزش‌ها، پشتوانه‌ی معرفت و صیانت‌کننده‌ی دستاوردهای معنوی بشر اشاره کرد.
قبادی در بخش پایانی سخنان خود پیشنهادهایی ارائه کرد، از جمله؛ مجهز شدن ادبیات به استانداردهای علمی که با رعایت آن به سمت مردم حرکت می‌کند، سلیقه‌های مردم را درک می‌کند و با حفظ مبانی، خودش را با ذوق مردم پیوند می‌زند و دیگر درنظرگرفتن نیاز مخاطب و حرکت به سمت کل‌نگری است. وی همچنین یادآور شد، مباحث دفاع مقدس -که در دانشگاه شهید بهشتی و ادامه‌ی آن در پژوهشگاه علوم انسانی انجام شده- جمع‌آوری و کتاب مستقل در این حوزه چاپ و منشر شود.

سخنران بعدی این نشست مجازی دکتر مهدی سعیدی، عضو هیأت علمی جهاد دانشگاهی بود که عنوان سخنان خود را  «تبیین جریان‌شناسی ادبیات داستانی جنگ» معرفی کرد و از چهار محور محتوایی داستان‌های جنگ، در محور داستان‌های ارزش‌مدار مطالبی عرضه داشت.
دکتر محمد حنیف، نویسنده و پژوهشگر ادب مقاومت، درباره‌ی «سیاست‌گذاری‌ها و تأثیر آن بر ادبیات جنگ» سخن گفت و ضمن برشمردن آمارهایی از آثار تولید شده در این عرصه، بر عدم تمرکز در سیاست‌گذاری‌های اتخاذ شده، تأکید کرد.
در خاتمه دکتر محمدرضا موحّدی، عضو هیأت علمی دانشگاه قم، سخنان خود را با عنوان «تأثیر جنگ بر فرهنگ و خرده فرهنگ ایرانی» آغاز کرد و با تأکید بر خرده فرهنگ «خون‌بس» در عشایر ایران و نحوه‌ی انعکاس آن در رمان رُنج، این مطالعه‌ی موردی را به پایان برد.
همچنین در پایان این نشست تخصصی مقرر شد، به‌دلیل اهمیت این موضوع و استقبال استادان صاحب‌نظر، از مباحث مطرح شده، دومین نشست علمی درهمین محور و به میزبانی پژوهشگاه علوم انسانی، در نیمه‌ی نخست آبان ماه (به مناسبت هفته‌ی بسیج) برگزار شود.

مشروح کامل این نشست در خبرنامه‌ی پژوهشگاه منتشر خواهد شد.