هم‌اندیشی بازنمایی حرکت در زبان: رویکردی شناختی، فرهنگی و پیکره‌ای در پژوهشگاه برگزار شد

۱۸ آبان ۱۳۹۴ | ۱۴:۵۳ کد : ۱۲۱۶۷ خبر و اطلاعیه
تعداد بازدید:۱۷۹۰


این هم اندیشی به همت پژوهشکده زبان شناسی با نظارت علمی دکتر آزیتا افراشی دبیر علمی همایش، صبح و بعد از ظهر شنبه 9 آبان 1394 با حضور تعدادی از اساتید، دانشجویان و علاقمندان حوزه معنی‌شناسیِ شناختی در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.

در این هم‌اندیشی هشت سخنرانی ایراد شد که در آن استادان و پژوهشگران با رویکرد معنی‌شناسی شناختی و معنی‌شناختی فرهنگی به بازنمایی حرکت در زبان پرداختند.

سخنران بخش افتتاحیه دکتر آزیتا افراشی، دبیر علمی همایش، ضمن ارائه توضیحاتی در باب حرکت و اهمیت این مقوله شناختی در معنی‌شناسی شناختی تأکید نمودند که این هم‌اندیشی نخستین هم‌اندیشی تخصصی معنی‌شناسی شناختی در ایران است که در یک موضوع مشخص یعنی بازنمایی حرکت با حضور متخصصان این حوزه برگزار می‌گردد. وی همچنین از چاپ مجموعه مقالات این هم‌اندیشی توسط انجمن زبان‌شناسی ایران خبر داد.

در نشست نخست به ریاست دکتر احمد صفارمقدم و دکتر آتوسا رستم‌بیک، مقاله «سبب در ساخت‌های حرکتی فارسی و ترکی» توسط دکتر مریم مسگرخویی، پژوهشگر فرهنگستان و ادب فارسی ارائه شد. وی در این سخنرانی با بررسی ابعاد مختلف بازنمایی رویداد سبب در فارسی و ترکی، ساخت‌های سببی و طبقه‌بندی‌های مربوط به آن را همراه با شواهدی در فارسی و ترکی مورد توجه قرار داد. دومین سخنرانی در نشست نخست توسط طاهره همتی دانش‌آموخته کارشناسی ارشد زبان‌شناسی همگانی از پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ارائه شد. وی نحوه بازنمایی حرکت در حوزه ترجمه را مورد توجه قرار داد. آخرین سخنرانی نشست نخست توسط حمید رضایی دانشجوی دکترای زبان‌شناسی همگانی از پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ارائه شد. وی در پژوهش خود نحوه بازنمایی حرکت در ترکی آذری را بررسی نمود.

در نشست دوم به ریاست دکتر گلرخ سعیدنیا و دکتر فاطمه راکعی، حمیده پشتوان دانش‌آموخته کارشناسی ارشد زبان‌شناسی همگانی از دانشگاه الزهرا (س) به عنوان سخنران نخست به بررسی بازنمایی رویدادهای حرکتی در گفتار روایی کودکان فارسی‌زبان پرداخت. عنوان سخنرانی دوم و پایانی این نشست «حرکت، گریز از اسناد» بود که  مصطفی میرزاده دانشجوی دکتری زبان‌شناسی همگانی از پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی آن را ارائه داد.

در نشست پایانی به ریاست دکتر مصطفی عاصی، دکتر یحیی مدرسی و دکتر کوروش صفوی، سه سخنرانی در باب حرکت برگزار شد. نخست آسیه رحمانی دانش‌آموخته کارشناسی ارشد از دانشگاه الزهرا (س) به حرکت فرضی در زبان فارسی با رویکرد شناختی به مسیرهای گسترشی پرداخت. به گفته سخنران این پژوهش با معرفی حرکت فرضی، پرداختن به تفاوت آن با حرکت استعاری، بازنمایی حرکت فرضی در زبان فارسی و بررسی بازنمایی حرکت فرضی به مثابه یک معیار رده‌شناختی مسائلی است که برای نخستین بار در زبان فارسی به آن پرداخته شده است. در ادامه، دکتر آزیتا افراشی عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی مقاله خود با عنوان «رویکردی شناختی به آمدن و رفتن: فعل‌های اشاره‌گر حرکت در زبان فارسی» را ارائه نمود. دکتر افراشی در سخنرانی خود به بررسی افعال حرکتی آمدن و رفتن در زبان فارسی پرداخت. وی الگوی فیلمور (1966) با عنوان « مقوله‌های اشاره‌ای در معنی‌شناسی فعل آمدن» را الگویی کارامد در قرن بیست و یکم برای تحلیل بافتی فعل‌های حرکتی معرفی کرد. ایشان با توجه به این الگو، پیش‌فرض‌های محوریت بدن در مفهوم‌سازی با رویکردی شناختی و پیکره‌ای به معانی فعل‌های آمدن و رفتن در زبان فارسی را مورد توجه قرار داد. سخنران پایانی این هم‌اندیشی دکتر احمد پاکتچی عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) بود که مقاله خود را با عنوان «خوانشی فرهنگی از رده‌شناسی زبان‌های فعل‌بنیاد و تابع‌بنیاد» ارائه نمود. وی با نگاهی غیر صورتگرا به تقسیم‌بندی تالمی، محدود بودن توجه به مسیر در زبان‌های فعل‌بنیاد را بر مبنای فرهنگی طبیعت‌گرا این زبان‌ها دانست و اشاره نمود که زبان‌های تابع‌بنیاد به سوی زدودن خصوصیت‌های طبیعی از افعال حرکتی رفته‌اند. به گفته سخنران، این الگوی پیشنهادی قادر است توضیح دهد که چگونه یک زبان مانند پیش هندو اروپایی می‌تواند در یک تحول تاریخی نگرش خود به فعل حرکتی را تغییر دهد و از یک رده به رده دیگر انتقال یابد.

کلید واژه ها: پژوهشگاه ihcs research center پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی


نظر شما :