دکترهادی وکیلی در گفت‌وگو با تسنیم: عرفانهای نوظهور از جهات بسیاری، تهدید عقیدتی هستند

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، هادی وکیلی، دانش‌آموخته عرفان اسلامی و عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی است. وی سابقه سال‌ها تدریس در حوزه و دانشگاه را دارد و تاکنون در مراکز پژوهشی مختلف مانند پژوهشکده امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی (واحد علوم و تحقیقات) و پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، مشغول فعالیت‌های مدیریتی و پژوهشی بوده است.

«گلچین عرفانی امام خمینی(ره)»، «مختارات من نصوص العرفان الاسلامی»، «اشو؛ از واقعیت تا خلسه»، «نقدهای امام خمینی(ره) بر متن و شارح فصوص»، «الهیات فازی: روایت دیدگاه عرفانی امام خمینی(ره)»، «عرفان و تفکر فازی»، «تجربه‌های عرفانی و شبه‌عرفانی»، «فلسفه تجربه عرفانی»، «ملامتیه در بوته نقد»، «خرافه‌پردازی؛ خاستگاه و نقد آن» و «آسیب‌شناسی معنویت‌گرائی نوپدید در ایران» از جمله کتب و مقالات این پژوهشگر حوزه عرفان است.

وکیلی حدود 3 سال پیش اثر جامعی را درباره مهم‌ترین مکاتب عرفانی جهان و مقایسه و تطبیق مهم‌ترین آموزه‌های آن‌ها به رشته تحریر درآورده که هنوز منتشر نشده است. آنچه در ادامه می‌آید گفت‌وگو با هادی وکیلی درباره ویژگی‌های این اثرِ در آستانه انتشار است.

هادی وکیلی در گفت وگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، از انتشار کتاب‌اش پس از مدت‌ها انتظار، خبر داد و گفت: کتاب «عرفان تطبیقی» که نگارش آن مدت‌ زمان طولانی است، تمام شده و قرار بود به چاپ برسد، امسال به قطع یقین توسط انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی چاپ خواهد شد.

این پژوهشگر با اشاره به موضوعاتی که در مقدمه کتاب آمده، تصریح کرد: در درجه اول از چیستی، پیش‌فرض‌ها، پیامدها و انواع داوریها در عرفان تطبیقی سخن به میان آمده است و غرض و غایت و قلمروهایی را که در عرفان تطبیقی می‌توان طی کرد مطرح شده است.

به گفته این عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در این فصل اشاره مختصری به جایگاه جنبش‌های معناگرا هم شده است.

وی ادامه داد: این کتاب با مقدمه موضوعات عرفان تطبیقی شروع می‌شود و با شروع فصل‌ها به صورت تاریخی مطالعات در زمینه عرفان‌های ابتدایی، عرفان‌های قدیم چینی و هندی و همان طور عرفان بزرگ ادیان یهودی، مسیحی و اسلامی را دنبال می‌کند.

این پژوهشگر حوزه عرفان اظهار کرد: کتاب «عرفان تطبیقی» در 3 موضوع «انسان‌شناسی»، «جهان شناسی» و «حقیقت غایی» متمرکز شده و به بررسی تطبیقی عرفان‌های موجود در جهان می‌پردازد.

نویسنده «آسیب‌شناسی معنویت‌گرائی نوپدید در ایران» با اشاره به سرفصل‌های مهم کتاب جدید خود گفت: یکی از مطالعات مهم در زمینه علوم، مطالعات تطبیقی است و با بارز نمودن اهمیت این موضوعات، به چیستی و وجود آنها پرداختم. به عنوان مثال «حقیقت غایی چیست؟»، «آیا این حقیقت‌های خدا است»، «موجودی متشخص یا غیر متشخص است؟» و همین طور مسائل مربوط به جهان مطرح شده است، «آیا جهان توهم است؟»، «واقعیت هستی چیست؟» «چگونه واقعیتی دارند؟»، «آیا کثرات عالم موجوداند؟» و پرسش‌هایی از این قبیل که به صورت مجزا و جداگانه به هر کدام در کتاب پاسخ داده شده است.

وکیلی با اشاره به پرداخت عرفان‌های مختلف در کتاب «عرفان تطبیقی» اظهار کرد: مطالعات تطبیقی عرفان‌های اسلامی را در یک سو و دیگر عرفان‌های مسیحی، هندی و بودایی را در سوی دیگر قرار می‌دهد و مسائل و موضوعات عرفان اسلامی را با یکدیگر مقایسه می‌کند و شباهت و تفاوت‌ها مشخص می‌شود.

وی در ادامه گفت: عرفان در ادیان، عرفان هندویی، عرفان بودایی، عرفان کنفوسیوس، عرفان یونانی و عصر هلن، عرفان عبری و یهودی، عرفان مسیحی، عرفان اسلامی... سرفصل‌های مهم کتاب هستند.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به اهمیت و ضرورت پرداختن به موضوعاتی چون عرفان اسلامی اشاره کرد و گفت: با توجه به میراث غنی که عرفان اسلامی دارد و حدود هزار و دویست سال پیشینه‌ای که طی کرده است، همچنین با توجه به ایجاد عرفان‌های نوظهوری که در بسیاری موارد برای جامعه ما نامانوس هستند و برخی حتی تهدیدات عقیدتی محسوب می‌شوند و از ایدئولوژی و الهیات ضعیف برخوردارند، شناخت عرفانهای جهان کمک می‌کند تا اصالت و ارزش حوزه‌های عرفانی را از هم متمایز کنیم و عرفان اصیل اسلامی را بشناسیم و به ارزش وجود آن دست پیدا کنیم.

به گفته وی، کتاب «عرفان تطبیقی» 700 صفحه و 8 فصل دارد و توسط انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر خواهد شد و متن جامع و کاملی برای دانشجویان رشته ادیان و عرفان اسلامی خواهد بود.