بازخوانی تحلیلی چهاردهه علوم انسانی در ایران
نقشه راه توسعه علوم انسانی در آموزش عالی ایران: نقد و نظر
ادامه مطلب
مهم ترین اخبار
نشست مشترک شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی و طرح جامع اعتلای علوم انسانی معطوف به پیشرفت کشور با عنوان «پژوهشگاه، علوم انسانی و نیازهای جامعه» پنج شنبه ۱۵ شهریورماه سال جاری در پژوهشگاه علوم انسانی برگزار شد.
نشست مشترک شورای بررسی متون و مدیران طرح اعتلاء
دکتر حسینعلی قبادی، رئیس پژوهشگاه علوم انسانی در ابتدای این نشست به تبیین اهداف این جلسه پرداخت و این دو مرکز مهم را به عنوان هسته مرکزی شبکه بزرگ نخبگان علوم انسانی دانست که این نشست مشترک می تواند به تحقق زمینه های همکاری بیشتر و گسترش شبکه نخبگانی کمک کند. دکتر قبادی ضمن اشاره به افزایش زمینه‌های همکاری و تعامل سازمانی ساختارمند میان مجموعه طرح اعتلا و مجموعه شورای بررسی متون به جایگاه شورای بررسی متون و طرح اعتلا پرداخت و گفت: شورای بررسی متون نقش پیشرانی در جامعه دانشگاهی ایفا می کند و از آن سو، این شورا می تواند بهره گیری لازم را از دستاوردهای طرح اعتلا داشته باشد چراکه هدف غایی طرح اعتلا خدمت رسانی برای اعتلای دانشگاه و نظام سیاستگذاری کشور است.
ادامه مطلب
برگزاری دهمین نشست کمیته علمی طرح اعتلا و ساماندهی علوم انسانی
برگزاری دهمین نشست کمیته علمی طرح اعتلا و ساماندهی علوم انسانی
دهمین نشست کمیته علمی طرح اعتلا و ساماندهی علوم انسانی عصر روز دوشنبه مورخه هفتم خرادد ۱۳۹۷ با حضور اعضا در پژوهشگاه علو م انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار گردید . این نشست شامل دو بخش بود. در بخش اول گزارش پرونده برخی از طرحنامه های پژوهشی که فرایند بررسی و داوری های آنها نهایی و درجلسات کارگروه ها وکمیسون¬های تخصصی منتخب کمیته علمی مورد تایید قرار گرفته بودند از طرف مدیران این کمسیون ها مطرح و نهایتاً ۶ طرح نامه مورد تصویب قرار گرفت. با عنایت به اینکه یکی از رسالت های طرح اعتلا و کمیته علمی برگزاری نشست ها و سلسله سخنرانی های علمی با ظرفیت شبکه نخبگانی است، بر همین اساس بخش دوم نشست به سخنرانی¬هایی با موضوعات جایگاه اجتماعی علوم انسانی، فهم اجتماعی در کلام وحی و نسبت علوم انسانی و جامعه در ایران اختصاص یافت. البته به علت کمبود وقت صرفاً سخنرانی آقای دکتر محمد علی فتح الهی با موضوع جایگاه اجتماعی علوم انسانی ایراد گردید.
ادامه مطلب
سلسله نشست های تخصصی مسئله نسبت تحصیل و مهارت و اشتغال دانش آموختگان علوم انسانی
شکل گیری علوم تربیتی در ایران با تاکید بر نقش بنیان گذاران و زمینه های تاریخی و فرهنگی تاسیس آن
دکتر شهابی عناوین مورد بحث خود را به شرح زیر ارائه کردند: - زمینه های فرهنگی- اجتماعی و تاریخی شکل گیری علوم تربیتی در ایران - پایگاه های این نظریه در ادوار مختلف - روند توسعه - مهارت و اشتغال وضعیت فعلی و چشم انداز آینده ایشان در ابتدا اظهار کردند که در سال ۱۳۱۱ عیسی صدیق به ریاست دارالمعلمین عالی انتخاب شدند. او از آمریکا برگشته و در آنجا تعلیم و تربیت تحصیل کرده بود. پس از انتخاب به ریاست متوجه ضعف های اساسی در برنامه درسی دارالمعلمین می شود. به همین دلیل از سال اول ریاست خود اقدام به تاسیس رشته علوم تربیتی در دانشسرای عالی می کند و رشته علوم تربیتی به این ترتیب متولد می شود.
ادامه مطلب
دکتر حسینعلی قبادی (ریاست طرح اعتلا)
دکتر قبادی :طرحِ اعتلا، سرمایه‌ای ملی برای «علوم انسانی»
جوهره طرح اعتلا، کوششی ژرفانگر، انتقادی، گفتمانی، باورمندانه، خردمحور و معطوف به بسترسازی برای احیای عقلانی تمدن ایرانی- اسلامی است. طرح اعتلا، مجموعه پروژه‌هایی به هم‌پیوسته و مرتبط با یکدیگر و کاملاً مسألهمحور است که با پشتوانۀ بهره‌گیری از مطالعات جهانی و ملّی و به صورت شبکه برنامه محصولگرا و هم‌افزایانه تدوین شده است. طرح کلان «اعتلا و ساماندهی علوم انسانی معطوف به پیشرفت کشور» در مسیر حرکت به سمت تحقق تمدن نوین ایرانی ـ اسلامی برنامه‌ریزی شده و می‌کوشد تا در گام اول شبکه نخبگانی علوم انسانی در کشور را محقق گرداند، فعالیتی که زمینه‌های آن در پژوهشگاه قریب به بیست و یک سال پیش با تشکیل شبکه تشکل پژوهشی - انتقادی تحت عنوان «شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی» فراهم آمده است. از همین رو طرح اعتلا برای تعمیق آن فعالیت‌ها و خروجی‌مدار ساختن فعالیت‌های نخبگانی پژوهشگاه با رویکرد بینرشتهای و با مشارکت نخبگان و سرآمدان پژوهشگاه و صاحبنظران تراز اول در سطح ملّی تعریف شده است. جوهره طرح اعتلا، کوششی ژرفانگر، انتقادی، گفتمانی، باورمندانه، خردمحور و معطوف به بسترسازی برای احیای عقلانی تمدن ایرانی- اسلامی است. البته در نگاهی کلان، این طرح معطوف به تحقق دغدغه‌های داعیهداران و بیدارگران و مصلحان جهان اسلام در ۱۵۰ سال اخیر است و بنا را بر آن گذاشته است تا کار نیمه تمام گذشتگان مصلح را به سرانجام رساند. این طرح، سازه‌ای است برای تحقق رسالت و اهداف استقلال فرهنگی که انقلاب اسلامی همواره خواستار آن بوده و تاکنون مجال گسترده، کلان و بایسته آن را نداشته و دانش، نگرش، بینش، توانش و جامعیت لازم برای پرداختن به آن در اختیار نهادها یا محققان کشور به صورت ایجاد یک تشکل نظام‌مند، منسجم و با برنامه‌ریزی پژوهشی نبوده است. از این حیث، این طرح از به‌روزترین طرح ها برای تحقق دغدغه‌های حضرت امام خمینی(ره) در عرصه استقلال فرهنگی و خلق گفتمان تحول در علوم انسانی در چارچوب توصیه‌های مقام معظم رهبری در حوزۀ علوم انسانی است . بویژه در جریان دیدار خصوصی با اعضای شورای متون، مقام معظم رهبری بر ضرورت «تولید» و اثربخشی و خروجی‌محوریِ فعالیت‌های شورای بررسی متون تأکیداتی صریح و مستقیم به‌پژوهشگاه و شورای متون داشته‌اند. طرح اعتلا، مجموعه پروژه‌هایی به هم‌پیوسته و مرتبط با یکدیگر و کاملاً مسألهمحور است که با پشتوانۀ بهره‌گیری از مطالعات جهانی و ملّی و به صورت شبکه برنامه محصولگرا و هم‌افزایانه تدوین شده است. آبشخور و منشأ این طرح، اسناد بالادستی کشور از جمله قانون اساسی، رهنمودها و سلوک حضرت امام خمینی(ره) و منویات مقام معظم رهبری، سند چشم‌انداز، سیاست‌های برنامه پنجم و ششم توسعه کشور و همچنین سیاست‌های برنامه توسعه راهبردی پژوهشگاه ازجمله بندهای ۱، ۲، ۳، ۴ از راهبرد ۱ (شامل «ارتقای کیفیت پژوهش‌های بنیادی، توسعه‌ای و کاربردی علوم انسانی»، «توسعه پژوهش‌های نیاز‌محور و تقاضا‌محور با توجه به اولویت‌ها، مسائل و مشکلات اساسی جامعه (با تأکید بر مشارکت در اجرای طرح‌های کلان ملی)»، «رشد و توسعه مطالعات در حوزه تمدن ایرانی و اسلامی»، «تقویت و توسعه ظرفیت کشف و خلق دانش، گسترش پژوهش‌های نوآورانه (با تأکید بر رویکرد بومی‌گرایی در علوم انسانی)») و سیاست ۷ از راهبرد ۲ (شامل «توسعه مناسبات و همکاریهای علمی، دانشی و پژوهشی با نهادهای علمی، تحقیقاتی و حوزوی») و سیاست ۹ از راهبرد ۳ (شامل «ایفای نقش مؤثر در تدوین برنامه‌های توسعه کشور») است. دستاندرکاران متخصص و متعهد طرح اعتلا کوشیده‌اند تا این طرح را به گونه‌ای کاملاً واقعگرایانه تدوین نمایند، چنانکه هم ناظر بر آخرین یافتههای دانش بشری و هم برجوشیده از مبانی و معارف دینی و فرهنگ ایرانی ـ اسلامی باشد. بنا بر گزاره‌های یاد شده، طرح اعتلا از حیث راهبردی و پیوند میان نظریه و کاربرد و جامعیت و معطوف بودن به پیشرفت کشور، در تاریخ معاصر ایران و در میان کوششهای ارزنده مشابه سال‌های پس از انقلاب اسلامی، بیبدیل و یا حداقل کم‌نظیر است. چه اینکه در میان رهیافتهای موجود در حوزه علوم انسانی کشور، یعنی؛ ۱) نظریگرایی محض و صرفاً بر مبنای چارچوب‌های نظری متعارف دنیا؛ ۲) نظریگرایی محض و منحصراً با اعتنا به دیدگاههای بومی؛ ۳) کاربردگرایی صرف و بر مبنای چارچوب‌های نظری متعارف دنیا؛ ۴) کاربردگرایی محض مبتنی بر دیدگاهها و نیازهای بومی، راه پنجمی را در پیش گرفته است؛ یعنی «جهانی‌اندیشی و بومی محوری» که راهی تلفیقی، متعادل، محصولگرایانه و همراه با نگاهی ایجابی است و با ابتنا بر نظام ملّی نوآوری، جامع مزیتهای همه رهیافتها و به دور از کاستیهای افراط و تفریطی هریک از آنها است و طرحی متمایز و واجد نوآوری است. ممیزات این راه پنجم از این قرارند: ۱- شناخت عالمانه علوم انسانی موجود، از جهت مبانی، ماهیت، مسأله موضوع و موقعیت ؛ ۲- نقد علوم انسانی در حوالت تاریخی اخیر هم براساس مبانی نقد و خاستگاه اصلی هم براساس مبانی بین‌فرهنگی؛ ۳- ترسیم مسیر تحولات علوم انسانی و احصای شاخص‌های این تحولات؛ ۴- تعیین موقعیت دانش‌های فراهم آمده در جغرافیای فرهنگی اسلام و ایران و تعیین موازین و سنجه‌های ارزیابی این دانش‌ها و . . .، ۵- استاندارد کردن مفاهیم نظری، مبانی، علم، فرهنگ، تمدن. با توجه به آنچه یاد شد، طرح اعتلا می‌تواند پشتوانهای گفتمانی و مکمّلی مددرسان برای مجموعۀ شورای تحول علوم انسانی و سازمانهای دستاندرکار اصلاح نظام درسی و تحول برنامه‌های آموزشی علوم انسانی باشد و می‌تواند سرمایه‌ای ملّی در فرایند تحولات آتی علوم انسانی کشور فراهم آورد. همچنین انتظار می‌رود تا این طرح به منزلۀ رویدادی پیشتاز در عرصۀ پژوهش‌های علوم انسانی در حوزۀ وزارت متبوع محسوب گردد و جایگاه پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی را در سطح منطقه، جهان اسلام و آسیا نیز ارتقا بخشد و مایۀ غنیسازی دستاوردهای برنامۀ ششم توسعه در بخش آموزش عالی گردد. اقبال گرم و همّت بزرگواران اعضای محترم کمیته علمی و محققان و مجریان طرح‌های گوناگون موجب شد که پژوهشگاه همچنان که به لطف الهی برای نخستین‌بار صاحب برنامه توسعه راهبردی شده است، برای بار نخست، صاحب تجربه‌ای متمایز از هم‌نشینی، همدلی، تعامل، گفتگو، مفاهمه و کانون تضارب آرا و تعاطی افکار اندیشمندان علوم انسانی ایران با سلیقه‌های گوناگون اجتماعی باشد که خود لازمۀ توسعه و پیشرفت کشور و صیانت از سرمایه‌های نخبگانی و منافع و مصالح ملی به شمار می‌آید. دکتر حسینعلی قبای -فصلنامه طرح اعتلا -پژوهشگاه علوم انسانی
ادامه مطلب
معرفی اجمالی طرح اعتلا علوم انسانی معطوف به پیشرفت کشور
پژوهشگاه علوم انسانی و مطا لعات فرهنگی با مشارکت جمیع کثیر از نخبگان و بزرگان علوم انسانی ، طرحی در گستره ملی ر ابا عنوان " طرح اعتلا ء علوم انسانی معطوف به پیشرفت توسعه کشور" از سال ۹۵ آغاز کرده است که هدف آن انجام پژوهش های مسئله محور، کاربردی، ودارای جهت‌گیری‌های بومی ومبتنی برسیاست‌های کلان ملّی بوده است که به معرفی آن می پردازیم : الف-اهداف طرح اعتلا طرح اعتلا علوم انسانی اهداف زیر را دنبال می کند : ۱-پیشبرد اهداف و مأموریت‌های تعریف‌شده برای علوم انسانی در برنامه توسعه واسناد بالا دستی کشور -یکی از اهداف مهم طرح اعتلا تحقق بخش عمده‌ای از اهداف و مأموریت‌های تعریف‌شده در برنامه توسعه واسناد بالا دستی نظام مانند سند جامع علمی کشور ، مصوبات مجلس تشخیص مصلحت نظام در حوزه گفتمان تحولِ علوم انسانی ومندرجات برنامه های توسعه پنجم وششم کشور می باشد به بیان دیگر بازنماییِ اندیشه ومسائل مستتر در اسناد بالادستی همچون سند چشم‌انداز بیست‌ساله جمهوری اسلامی ایران در افق ۱۴۰۴ شمسی؛ سیاست‌های کلی «علم و فناوری» (نظام آموزش عالی، تحقیقات و فناوری) ابلاغی ازسوی مقام معظم رهبری در شهریورماه ۱۳۹۳؛ سیاست‌های کلی برنامه پنجم توسعه ابلاغی ازسوی مقام معظم رهبری در دی‌ماه ۱۳۸۷؛ نقشه جامع علمیکشور؛ قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران؛ گزارش مدیریتی سند تحول راهبردی نظام آموزش عالی کشور؛ اساسنامه پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی مبنای انتخاب مسائل محوری در طرح اعتلا بوده است. ۲-پیشبرد اهداف وماموریت های ملی پژوهشگاه علوم انسانی در راستای توسعه کشور - طرح اعتلا طرحی همراستا با اهداف وماموریت های ملی پژوهشگاه علوم انسانی می باشد زیرا از جمله اهداف تاسیس پژوهشگاه و برنامه کلان پنجساله آن " ایفای نقش مؤثرتر در نقشه جامع علمی کشور، تقویت و گسترش قطب ها، شبکه ها و حلقه های گفت وگوی انتقادی علمی در حوزه علوم انسانی ایجاد و توسعه شبکه های علوم انسانی در سطح ملی و نیل پژوهش های حوزه علوم انسانی به تراز قطب های علمی آسیا " می باشد . ولذاطرح جامع اعتلا و ساماندهی علوم انسانی معطوف به پیشرفت کشور» محصول یا مولود فرهنگِ تفکر استراتژیک در پژوهشگاه است در راستای ایفای نقش مؤثرتر پژوهشگاه در عرصه ملی و در تدوین برنامه‌های توسعه کشور طراحی شده است. که در واقع تثبیت اعتبار علمی پژوهشگاه از طریق اجرای یک طرح بزرگ، شاخص، میان‌رشته‌ای و جامع و ماندگار و محصول‌محور ؛ واستفاده از بخش‌هایی از ظرفیت علمی ـ تحقیقاتی اعضای هیأت علمی و پژوهشگران پژوهشگاه، افزون بر فرصت اختصاص‌یافته برای طرح‌های موظف و,,تولید مقالات علمی برتر و کتاب‌های فاخر درازجمله دیگر اهداف طرح می باشد. ب-ویژگی های طرح اعتلا طرح اعتلا ویژگی های خاصی دارد که آن را از دیگر طرح ها متمایز می سازد این ویژگی ها عبارتند از : ۱-مامویت گرا بودن طرح -یکی از ویژگی های طرح اعتلا ماموریت گرا بودن آن است با توجه به اینکه هدف طرح اعتلا ،عملیاتی کردن و تحقّق مأموریت‌هایی است که در برنامه‌ها و اسناد بالا دستی کشور در مورد علوم انسانی مطرح شده است.( در اسناد بالا دستی کشور مثل برنامه‌ی توسعه‌ی علمی کشور و اسناد دیگر یک سری مأموریت‌ها و یک سری توصیه‌ها برای تحوّل و استفاده و کارآمدسازی علوم انسانی مطرح شده است ) لذاطرح اعتلا عمدتاً در راستای عملیاتی‌سازی و تحقّق این اهداف و مأموریت‌ها است. براین اساس یکی از ویژگی‌های مهم طرح این است که مستندات و اسناد بالا دستی مشخّص دارد. ومبتنی بر توصیه‌هایی است که در نقشه‌ی جامع علمی کشور در حوزه‌ی علوم انسانی شده است. در واقع در آنجا یک مأموریت‌های خاصّی برای علوم انسانی تعریف شده است. یا برنامه‌ی پنجم و ششم توسعه‌ی کشور مباحثی در حوزه‌ی علوم انسانی مطرح شده است و در سیاست‌های کلّی نظام برای رشد و توسعه‌ی علمی و تحقیقاتی کشور که مصوب سال ۸۳، مجمع تشخیص مصلحت نظام است و با تأیید رهبری ابلاغ شده است، باز یکی از اسناد بالادستی طرح اعتلا است. بنابراین در واقع می‌توان گفت طرح اعتلا یک هدف ملّی را دنبال می‌کند. ۲-کارفرمائی بودن طرح -ویژگی طرح اعتلا کارفرمایی بودن طرح است. در واقع کارفرمایی بودن یعنی اینکه سازمان برنامه و بودجه کارفرمای طرح است و پژوهشگاه مجری این طرح است. این الزامات خاص طرح کارفرمایی را خود به خود دارد. بنابراین به یک معنا می‌توانیم بگوییم یک طرح مأموریت‌گرا است که کارفرمای مشخّص دارد، کارفرمای سازمان برنامه و بودجه است. البتّه علاوه بر این اهداف دیگری هم دنبال می‌کند. به هر حال آن دغدغه‌های مقام معظّم رهبری در مسئله‌ی علوم انسانی، جهت‌دهی به ظرفیت علمی و تحقیقاتی اعضای هیئت علمی و اصولاً ارتقای جایگاه ملّی پژوهشگاه در نظام تحقیقاتی و برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری‌های کلان کشور و اصولاً پیش بردن یک پروژه‌ی فاخر در حوزه‌ی علوم انسانی در کشور از جمله اهداف این مسئله است. ۳- مسئله محوری – سومین ویژگی که طرح اعتلا دارد مسئله محوری طرح است. یعنی هدف آن پرداختن به مسائل محوری ومهم در حوزه ماموریت های عوم انسانی کشور می باشد که این مسائل که از اسناد بالا دستی استخراج شده است ۴- مشارکت گسترده صاحبنظران در سیاست گذاری واجرا- طرح اعتلا با مشارکت گستره اندیشمندان وصاحبنظران علوم انسانی کشور در حال اجرا می باشد بطوریکه حدود ۵۵ صاحبنظر برجسته در سیاستگذاری وکمیته علمی مستقیما فعال بوده وده ها محقق در کشور با طرح همکاری می کنند . که در ادامه به این مسائل می پردازیم : ج-مسائل طرح اعتلا در فاز صفر طرح اعتلا شش مسئله مهم از اسناد بالا دستی در خصوص ماموریت های محوله به علوم انسانی استخراج گردید و حول این مسائل پروژه های پژوهشی مختلفی به منظور تبیین وتحلیل ابعاد مسئله مذکور مطرح شد این مسائل از سه منظر مبانی نظری ، تحولات تاریخی وکاربست کنونی مسئله مطرح شده است که در مجموع یک کل را تشکیل می دهند وبا نگاهی سه بعدی به ابعاد مسئله در تلاش برای تبیین وارائه راهکارهای لازم در مواجهه با مسئله می باشند.بر اساس این شش مسئله طرح سازماندهی شد. اوّلین مسئله، مسئله‌ی نسبت بین مهارت و تحصیل و اشتغال دانش آموختگان علوم انسانی است. در واقع مهارت و تحصیل یکی از دغدغه‌های مهم در حوزه‌ی علوم انسانی کشور است. ودر اسناد بالا دستی به این مسئله اشاره شده است که باید ابعاد این موضوع تحلیل وتبیین شده وراهکارهای مناسبی برای حل این مسئله ارائه گردد. برای این موضوع راه حلی برای این اتخاذ شود و هم در بسیاری از پژوهش‌هایی که در کشور، در خصوص تحوّل علوم انسانی مطرح شده است، این بحث به کرّات تأکید شده است که مهارت و تحصیل و اشتغال دانش آموختگان باید تحقیقات جامعی در مورد آن انجام بگیرد، . بر این اساس طرح اعتلا این مسئله را به عنوان یکی از مسائل مهم مطرح کرد و در ذیل آن سعی کرد که یک سری پروژه های پژوهشی را تعریف کند. دومین مسئله ، نسبت بین پژوهش های علوم انسانی و نهادهای اجرایی وحکومتی است. اصولاً رابطه‌ی نهادهای اجرایی و مرکز پژوهش علوم انسانی در ایران ضعیف است و بسیاری از پژوهش ها ی علوم انسانی بر مراکز تصمیم سازی واجرا اثر گذاری کم رنگی دارند. و این یکی از چالش‌هایی است که در بسیاری از تحقیقاتی که در ایران، در حوزه‌ی علوم انسانی انجام شده است، به عنوان یک مسئله مطرح شده است. در اسناد بالا دستی هم به این مسئله اشاره کردند. لذا در طرح اعتلا در ذیل این مسئله ، عناوین مختلف پژوهشی مطرح شده تا این مسئله را در حوزه های مختلف آسیب شناسی کرده وبرای آن راه حل هائی ارائه دهد. سومین مسئله نسبت علوم انسانی با صنعت، تجارت و فن‌آوری است. اینکه چقدر مسائل صنعت کشور به علوم انسانی پیوند خورده است؟ واقعاً چقدر در طرح‌های صنعتی کشور پیوست‌های علوم انسانی لحاظ می‌شود؟ در مسائل شهرسازی چقدر مسائل علوم انسانی در نظر گرفته می شود ؟ بحث تجاری‌سازی در علوم انسانی چگونه قابل عملیاتی شدن است ؟ همچنین بحث استفاده از تکنیک‌های جدید، در علوم انسانی نیز از جمله پرسشهای کلیدی حول این مسئله می باشد چهارمین مسئله نسبت علوم انسانی و جامعه است. در واقع رابطه‌ی علوم انسانی و جامعه به چه صورت است، چقدر مراکز و نهادهای مدنی، اجتماعی در پیشبرد علوم انسانی نقش دارند و علوم انسانی اصولاً در حل بحران‌ها و معضلات اجتماعی چه نقشی را ایفا کرده است و چقدر توانمند است؟ رابطه علوم انسانی وجامعه چگونه است ؟ پنجمین مسئله نسبت علوم انسانی با پیشرفت و توسعه‌ی کشور است که باز به عنوان یک مسئله و دغدغه‌ی مهمی ،اسناد بالا دستی بر آن تاکید دارند. و یکی از بحث‌های بسیار جدّی و مسائل مهم علوم انسانی است. که در طرح اعتلا به صورت خاص مورد برسی در قالب پروژه های تحقیقاتی مختلف مورد برسی قرار گرفته است. ششمی مسئله نسبت علوم انسانی با قدرت ملّی و بین المللی است. یعنی واقعاً علوم انسانی می‌تواند چه تأثیری در ارتقای قدرت نرم جمهوری اسلامی داشته باشد؟ چه تأثیری در قدرت سخت‌افزاری کشور داشته باشد؟ چه تأثیری در قدرت علمی کشور داشته باشد؟ در واقع جایگاه علمی کشور را در یک نگاه بین المللی را چگونه می‌تواند ارتقا ببخشد؟ این هم یکی از مسائل مهم علوم انسانی است. هفتمین مسئله تجربه جهانی در بحث تحوّل علوم انسانی است که تلاش می کند به بررسی تجربه جهانی در اعتلا علوم انسانی بپردازد تا این تجربه راهگشای اعتلا علوم انسانی در کشور نیز باشد. هشتمین مسئله مسئله دین و علوم انسانی است. که به بررسی ابعاد تاثیر گذاری دین ورویکردهای مختلف به رابطه دین وعلوم انسانی می پردازد. بنابراین طرح اعتلا یک طرح کاملاً مسئله محور است که هر کدام از این مسائل یک سری پروژه های پژوهشی با نگاه ها ورویکردهای سه بعدی یعنی نظری ، تاریخی وکاربستی ذیل آن عنوان شده است. مجموعاً حدود ۱۲۰ عنوان طرح ذیل این مسائل تعریف شده است. که انجام این پژوهشها می تواند کمک مهمی به تبیین نقش علوم انسانی در توسعه وپیشرفت کشور بوده ونقشه راه تاعتلاعلوم انسانی در ایران اسلامی را فراهم آورد. د-ساختار اجرائی طرح ساختار طرح شامل دبیرخانه، شورای سیاستگذاری، کمیته‌ی علمی، کارگروه‌ها می باشد که مجموعه وسیعی از از اساتید وصاحبنظران شاخص علوم انسانی را در برمی گیرد. ه-مراحل اجرائی واقدامات انجام شده -تدوین ساختار و آیین‌نامه‌ی طرح و تعیین اعضای کمیته‌ی علمی و کارگروه‌ها -تدوین پروژه های فاز صفر از سه منظر مبانی ، تاریخ وکاربست(۱۲۰ درخواست پروژه) -تشکیل ده ها جلسه حدود کارشناسی و سیاستگذاری وعلمی وبررسی طرح ها -اعلام فراخوان وسفارش طرح ( که تا کنون حدود یکصد پشنهاد به دبیرخانه واصل شده است -بررسی طرح ها ی ارسالی در کارگروه ها با حضور صاحبنظران -نهائی شدن حدود سی طرح طی سال اول اجرای طرح (هر ۲۰ روز یک طرح ) -انعقاد قرارداد با محققان وپیگیری پیشرفت طرح ها -برنامه‌ریزی برای نشستهای خبرگانی در حوزه مسائل - انتشار مجله‌ی تخصّصی طرح اعتلا -راه اندازی وب سایت طرح اعتلا به نقل از فصلنامه طرح اعتلا
ادامه مطلب
سلسله نشست های تخصصی خبرگانی علوم انسانی و قدرت ملی و بین المللی
ماهیت قدرت مآبانه علوم انسانی
دکتر فتح اللهی ابتدا با تعریفی از علوم انسانی سخنان خود را آغاز کرد. ایشان علوم انسانی را پدیده ای اجتماعی می داند که اسم آن را علم گذاشته اند. علم به معنای مصطلح آن که انسان ها چیزهایی را یاد می گیرند و تعلیم می دهند یک چیز است و پدیده های اجتماعی به گونه دیگری است مثل انقلاب، خشنودی مردم و ... پدیده اجتماعی است که اسم آن را علوم انسانی گذاشته ایم و این منجر شده به اینکه جنس علوم انسانی با جنس همه دانش هایی که در طول تاریخ بشر بوده یکی است. جنس علوم انسانی از جنس پدیده های اجتماعی است و جنس هویتی دارد. البته هویت را اگر تعریف کنیم جنس هویت علمی است و ماهیت علمی دارد و با خودآگاهی به وجود می آید. با خودآگاهی هویت های فردی و جمعی شکل می گیرند. لذا پدیده های اجتماعی به طور صد در صد از علم جدا نیستند و پدیده های اجتماعی ماهیت علمی دارند و از جنس آگاهی هستند و با خودآگاهی پیدا می شوند.
ادامه مطلب
سلسله نشستهای تخصصی طرح اعتلای علوم انسانی معطوف به پیشرفت کشور
علل و نحوه شکل گیری رشته روان شناسی در ایران
از سلسله نشستهای تخصصی طرح اعتلای علوم انسانی معطوف به پیشرفت کشور، سخنرانی ای با عنوان « علل و نحوه شکل گیری رشته روان شناسی در ایران » توسط آقای دکتر اسماعیل ناصری در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در سالن اندیشه روز گذشته مورخ ۱۵/۲/۱۳۹۷ ساعت ۱۴ تا ۱۶ برگزار شد. دکتر ناصری عضو هیئت علمی گروه علم النفس و روانشناسی در پژوهشکده اخلاق و تربیت پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی هستند.
ادامه مطلب
برگزاری هفتاد وهفتمین جلسه شورای مدیران و مشاوران طرح اعتلای علوم انسانی در پژوهشگاه
برگزاری هفتاد وهفتمین جلسه شورای مدیران و مشاوران طرح اعتلای علوم انسانی در پژوهشگاه
شورای مدیران و مشاوران طرح اعتلای علوم انسانی معطوف به پیشرفت کشور هفتاد وهفتمین جلسه خود را روز شنبه اول اردیبشت ۹۷ با رئیس محترم پژوهشگاه آقای دکتر حسینعلی قبادی در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار کرد. در این جلسه ریاست پژوهشگاه و رئیس طرح اعتلای علوم انسانی، جناب دکتر قبادی، طرح اعتلا را به عنوان طرح ملی و شاخص کشور در حوزه علوم انسانی برشمردند و بر اهمیت این طرح به عنوان یکی از طرح ها و برنامه های کلان و کاربردی پژوهشگاه در سال جدید تاکید کردند. در ادامه جلسه دکتر یحیی فوزی جانشین رئیس در طرح اعتلای علوم انسانی به ارائه گزارشی در خصوص نتایج طرح اعتلا در سال گذشته پرداختند و تصویب حدود سی طرح پژوهشی کلان، برگزاری جلسات و نشست های مختلف علمی و اجرایی برای پیشبرد طرح و همچنین راه اندازی سایت و انتشار فصلنامه تخصصی اعتلای علوم انسانی را از مهمترین دستاوردهای طرح اعتلا برشمردند. در ادامه، اعضای جلسه، لزوم گسترش و ارائه خروجی های طرح اعتلا در سال جدید از جمله برگزاری نشست¬های خبرگانی و علمی و ایجاد گفتمان جدید در حوزه اعتلای علوم انسانی را مورد تاکید قرار دادند.
ادامه مطلب
کاربردی سازی علوم انسانی
مواضع دکتر علی مرشدی زاده: دکتر مرشدی زاده نگاه محتاطانه ای به برنامه تجاری سازی علوم انسانی دارد. ایشان مفید و کاربردی شدن دانش در ارتباط با جامعه و همچنین درآمدزایی و استقلال مالی دانشگاه را از جمله فواید این برنامه برمی‌شمرد. اما از سوی دیگر این ارتباط با دولت و بازار، به تعبیر ایشان موجب افزایش محافظه کاری و کاهش خلاقیت می‌شود. درنتیجه اینکه تجاری سازی علوم انسانی درمجموع مفید است یا مضر از منظر وی به شیوه اجرای آن برمی‌گردد. خصوصا اینکه آیا همه مجموعه ها و دانشگاه ها می‌خواهند به کار تجاری سازی بپردازند یا خیر و اینکه برای کاهش آسیب‌ها چه تدابیری در نظر گرفته خواهد شد. بحث تجاری شدن علوم انسانی در چند دهۀ اخیر به وجود آمده و بخصوص به دورۀ ریگان و تاچر در دهۀ ۱۹۸۰ باز می گردد… این جریان منافع و مضراتی برای دانشگاه خواهد داشت. منافع این ارتباط این است که علم کاربردی می شود و دانشگاه بدون توجه به نیازهای جامعه کار علمی انجام نمی دهد. به علاوه بنیۀ اقتصادی دانشگاه هم تقویت می شود. اما از طرف دیگروقتی دولت سفارش دهندۀ علم به دانشگاه باشد، در حوزۀ علم محافظه کاری به وجود آمده و خلاقیت از بین می رود به نقل از سایت بردار
ادامه مطلب