آرشیو اخبار

سخنرانی رییس جمهور در مراسم اختتامیه نهمین دوره جشنواره بین المللی فارابی

توسعه، بدون پیشرفت در علوم انسانی و اسلامی ممکن نیست

«در یک دورانی سایه مظلومیت و یا نوعی محرومیت بر سر علوم انسانی و اسلامی سایه افکند. جوانان مستعد دنبال علوم ریاضی و مهندسی و بعد هم علوم تجربی بودند و می‌گفتند جوانان بااستعداد باید به این رشته‌ها بروند و هر کسی که از این کاروان باز ماند، باید علوم انسانی را انتخاب کند. خوشحالم که این دوران خیلی سریع سپری شد و امروز دیگر برای کسی تردید وجود ندارد که توسعه و پیشرفت در علوم طبیعی و تجربی، بدون رشد و پیشرفت در علوم انسانی و اسلامی امکان پذیر نیست. حکمرانی شایسته است که می تواند جامعه را در مسیر درست هدایت کند».

ادامه مطلب

گزارشی از سخنرانی دکتر تقی آزاد ارمکی در هفته پژوهش

کارآمدی پژوهش‎های علوم انسانی در موقعیت کنونی جامعه ایران

باید بدانیم کدام مسائل از داخل علم است و کدام‌یک از خارج علم. کدام تجربه از داخل دانشگاه و از جامعه نشات گرفته و کدام دارد از بیرون به ما فشار می‌آورد. پژوهشگاه باید برای خودش پژوهشکده‌های کاربردی داشته باشد. کلیت پژوهشگاه باید به مسائل بنیادی بپردازد و پژوهشکده‌ها به مسائل کاربردی. ما تمام پژوهشگاه را به کاربردی بودن متمایل می‌کنیم. در صورتی که پژوهشگاه اتفاقاً باید کار بنیادی کند. تنها یکی دو بخش و لایه بیرونی آن را باید به کار کاربردی مشغول کنیم. به این معنا که سوالات از بیرون آمده‌ای که مقطعی، فضایی، موجی یا معطوف به یک نیاز است را پاسخ دهد تا سطح اول به مسائل بنیادین برسد.

ادامه مطلب

جریان شناسی فکری توسعه در ایران پس از انقلاب اسلامی

سیاحت در ساحت توسعه ایرانی

نسبت میان دین و سایر حوزه‌های اجتماعی و نقش دین در هدایت و جهت‌دهی به آن‌ها، یکی از چالش‌برانگیزترین مباحث جامعه ی ما پس از پیروزی انقلاب اسلامی بوده است. نسبت میان دین و سیاست، دین و اقتصاد، دین و اجتماع و به‌طور کلی حضور حداقلی یا حداکثری دین در اجتماع محور اصلی مناقشات فکری سه دهه‌ی اخیر را تشکیل داده است. نسبت دین به‌خصوص اسلام شیعی با توسعه در همین بستر طرح، و دیدگاه‌های مختلفی درباره‌ی آن ارائه شده است.

ادامه مطلب

جامعه شناسی کانادا: آثار معرفت شناسی مسأله شناسی بومی بر شکل گیری بومی گرایی علمی در علوم انسانی کانادایی شکل گیری حوزه های خاص در جامعه شناسی کانادا

مسأله شناسی بومی و ربط آن به شکل گیری جامعه شناسی بومی به عنوان یکی از رشته های علوم انسانی در این مقاله مورد سؤال و بررسی و اقع شده تا از آن طریق و با ذکر نمونه جامعه شناسی کانادایی نشان دهیم که مسائل و مشکلات درونی جوامع می تواند جهت گیری علمی جامعه شناسی را با مقتضیات بومی هماهنگ سازد . در مقاله قبل گفته ایم که تجربه اقتصاد سیاسی در کانادا نشان می دهد که شکل گیری پارادایمهای جامعه شناسی ‘ متأثر از تجربه های بومی است و به همین دلیل نمی توان جامعه شناسی بومی را تمامأ تجربه نامعتبری تلقی کرد .

ادامه مطلب

تجارب جهانی در کاربردی سازی علوم انسانی در حل مشکل آب

کاربردی‌ سازی علوم انسانی : تجربه‌هایی از دوره تلفیقی رشته‌های مهندسی عمران و فلسفه در دانشگاه یوتا

اجرای دوره‌هایی همانند دورۀ تلفیقی دانشگاه یوتا برای آشنایی دانشجویان رشته‌های مختلف به منظور فهم بین رشته‌ای از مسائل، به‌ویژه مسئلۀ بحران آب در ایران می‌تواند به نوعی در به وجود آمدن این گفتمان کمک رساند که حتی مسائل به ظاهر طبیعی نیز می‌تواند در منابع انسانی ریشه داشته باشد. اهمیت این موضوع وقتی چند برابر می‌شود که در ایران و با غلبۀ گفتمان بتونیسم در مواجهه با مسائل آبی کشور، اهمیت علوم انسانی و اجتماعی به‌طور قابل توجهی به حاشیه رانده شده است.

ادامه مطلب

گفتاری از دکتر علی پایا

پیوند علوم انسانی و اجتماعی با مهندسی در تکنولوژی

علم یا معرفت مربوط است به جنبه‎های بنیادین واقعیت، در قالب گزاره‎های کلی که مستقل از ظرف و زمینه‎ها هستند، بیان می‎شود. تکنولوژی‎ها اما همگی به ظرف و زمینه‎ای که در آن به کار گرفته می‎شوند، حساس هستند. قوانینی که در قلمرو تکنولوژی‎ها به کار گرفته می‎شود، یک‎سره قوانین به اصطلاح پدیدارشناسانه، یا تجربی و یا تکنولوژیک هستند. این قوانین برخلاف قوانین بنیادین ناظر به ظرف و زمینه‎های خاص هستند. و نیز ملاک پیشرفت در علم یا معرفت، نزدیک‎‏تر شدن به تصویری حقیقی از واقعیت است. هدف تکنولوژی اما توانایی بیش‎تر در حل مسائل و رفع چالش‎هایی است مربوط به نیازهایی که ذکر آن گذشت.

ادامه مطلب

گفت و گو با دکتر عماد افروغ درباره علوم انسانی و توسعه

علوم انسانی گرفتار معضل کمیت‌گرایی

کشورهایی که به اصطلاح توسعه یافته هستند، در وهله اول علوم انسانی توسعه یافته‌ای دارند، بسیاری از کتاب‌هایی که اکنون در شاخه‌های مختلف علوم انسانی ترجمه می‌شود، از این کشورها است، به هر حال نمی‌توانیم این موارد را نادیده بگیریم و فی نفسه پرداختن به علوم انسانی و تعداد کتاب‌های منتشره در این باره یک شاخص توسعه‌یافتگی است.

ادامه مطلب

نگاهی به تلاش‌های انجام‌شده برای کاربردی کردن علوم سیاسی؛

آیا سیاست‌گذاری عمومی می‌تواند علوم سیاسی را کاربردی کند؟

علوم سیاسی بسیار خاص و نخبه‌گرا می­‎باشد و نهادها و مراکز آن محدود و حساس هستند، این فلسفه در مورد گسترش تحصیلات تکمیلی و دادن مجوز تشکیل دوره باید در نظر گرفته می‎­شد، درحالی‌که در سال‌های اخیر، ورودی‌های علوم سیاسی به‌خصوص در دانشگاه‌های پیام نور و آزاد اسلامی رو به افزایش است و تحصیلات تکمیلی نیز بی‌قاعده گسترش بی‌رویه داشته است

ادامه مطلب

گفتاری از علیرضا منصوری دربارۀ کاربردی‌سازی علوم انسانی (۱)؛

خطر تکنوکراسی در کاربردی‌سازی علوم انسانی

علوم اجتماعی و انسانی یک وجه کاربردی و تکنولوژیک دارند که مثل همۀ برساخته‌های تکنولوژیک نیازمند تأیید است، در حالی‌که در علوم محض، برخلاف تصور پوزیتیویست‌ها، چنین قیدی الزام‌آور نیست. تأیید برساخته‌های تکنولوژیک برای این است که ببینیم آیا می‌توان به شکل موفقیت‌آمیزی کاری را انجام داد و بازدهی را بالا برد یا خیر؛ یا چطور می‌توان گفت این تکنولوژی مقبول و مورد اعتماد است. سودای موفقیت و بازدهیِ بیشترْ موتور محرک تقسیم کار و تخصصی شدن بیشتر است، و مسلماً همیشه برای تشخیص موفقیت و بازدهی به شاخص‌ها و معیارهایی نیازمندیم.

ادامه مطلب

گفتگو با دکتر محمدامین قانعی راد

علوم انسانی و ساخت دولت-ملت

علوم انسانی واقعاً در وهله‌ی اول باید به ساختن شهروندان این جامعه کمک کند که بتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، انسان‌هایی که قانون‌مدار و به حقوق و وظایف خود آشنا هستند. یک نوع آموزش شهروندی و اجتماعی باید بین دانش‌آموزان و جوانان و بین شهروندان ما گسترش پیدا کند. چگونه می‌توانیم این امور را با مسئله‌ی تجاری‌سازی ارتباط دهیم؟ اگر منظورتان از تجاری‌سازی این است که علوم انسانی باید فایده‌ای داشته باشد، چرا از واژه‌ی «تجاری‌سازی» استفاده می‌کنید؟ بگویید برای مثال «علوم انسانی در خدمت و در پیوند با توسعه» و یا به جای دانشگاه کارآفرین بگویید «دانشگاه توسعه‌گرا»؛ زیرا تعریف «کارآفرین» این است: تولید ثروت از ایده‌ها. دانشگاه کارآفرین لزوماً در این مسیر حرکت نمی‌کند، مسیرها باید بسیار متنوع و گسترده و همه لازمه‌ی زندگی اجتماعی باشد.

ادامه مطلب