علوم انسانی و جامعه

خطر تکنوکراسی در کاربردی‌سازی علوم انسانی
گفتاری از علیرضا منصوری دربارۀ کاربردی‌سازی علوم انسانی (۱)؛

خطر تکنوکراسی در کاربردی‌سازی علوم انسانی

علوم اجتماعی و انسانی یک وجه کاربردی و تکنولوژیک دارند که مثل همۀ برساخته‌های تکنولوژیک نیازمند تأیید است، در حالی‌که در علوم محض، برخلاف تصور پوزیتیویست‌ها، چنین قیدی الزام‌آور نیست. تأیید برساخته‌های تکنولوژیک برای این است که ببینیم آیا می‌توان به شکل موفقیت‌آمیزی کاری را انجام داد و بازدهی را بالا برد یا خیر؛ یا چطور می‌توان گفت این تکنولوژی مقبول و مورد اعتماد است. سودای موفقیت و بازدهیِ بیشترْ موتور محرک تقسیم کار و تخصصی شدن بیشتر است، و مسلماً همیشه برای تشخیص موفقیت و بازدهی به شاخص‌ها و معیارهایی نیازمندیم.

ادامه مطلب
علوم انسانی و ساخت دولت-ملت
گفتگو با دکتر محمدامین قانعی راد

علوم انسانی و ساخت دولت-ملت

علوم انسانی واقعاً در وهله‌ی اول باید به ساختن شهروندان این جامعه کمک کند که بتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، انسان‌هایی که قانون‌مدار و به حقوق و وظایف خود آشنا هستند. یک نوع آموزش شهروندی و اجتماعی باید بین دانش‌آموزان و جوانان و بین شهروندان ما گسترش پیدا کند. چگونه می‌توانیم این امور را با مسئله‌ی تجاری‌سازی ارتباط دهیم؟ اگر منظورتان از تجاری‌سازی این است که علوم انسانی باید فایده‌ای داشته باشد، چرا از واژه‌ی «تجاری‌سازی» استفاده می‌کنید؟ بگویید برای مثال «علوم انسانی در خدمت و در پیوند با توسعه» و یا به جای دانشگاه کارآفرین بگویید «دانشگاه توسعه‌گرا»؛ زیرا تعریف «کارآفرین» این است: تولید ثروت از ایده‌ها. دانشگاه کارآفرین لزوماً در این مسیر حرکت نمی‌کند، مسیرها باید بسیار متنوع و گسترده و همه لازمه‌ی زندگی اجتماعی باشد.

ادامه مطلب
علم کروزوئه‌ای فرآورده‌ی تکنوکراسی
گفتاری از علیرضا منصوری پیرامون کاربردی‌سازی علوم انسانی (۲)

علم کروزوئه‌ای فرآورده‌ی تکنوکراسی

فرایند غربال‌گری دانشجویان و دانش‌آموزان نخبه، آن‌طور که اکنون انجام می‌شود، هم از نظر مدیریتی و هم از نظر یادگیری و هم از نظر اخلاقی اشکال دارد. بازدهی آن کم است؛ از این جهت مضر است که موجب حذف بسیاری خواهد شد که شایستگی برنامۀ درسی بهتری دارند؛ حتی برای دانشجویان و دانش‌آموزان منتخب هم این برنامه‌های تخصصی تنگ‌نظرانه و فقیر است، زیرا آن‌ها را به پروژۀ استاد و مربی خود بند می‌کند و به آن‌ها اجازه نمی‌دهد که آزادانه دربارۀ حوزۀ مطالعاتی و طراحی مسئلۀ خود تصمیم‌گیری کنند؛ از این‌گذشته به‌صورتی سیستماتیک زمینۀ فرار مغزها را فراهم می‌کند.

ادامه مطلب
دانشگاه ترک برداشته است
صورتبندی های جدید در دانشگاه های ایرانی؛ درگفتگو با عباس کاظمی

دانشگاه ترک برداشته است

نظام آموزش و پرورش و مدارس ما افراد را برای ورود به دانشگاه آماده کرده و نه برای ورود به بازار کار. به همین خاطر است که گفتیم تا دو دهه قبل ادامه تحصیل به مثابه نردبان بود و حالا ادامه تحصیل به معنای بقا و دوام آوردن و زنده بودن است. عاقلانه‌ترین راهی که برای حفظ هویت برای جوانان ما باقی مانده، ماندن در دانشگاه است تا راهی برای مهاجرت یا بازار کار برای‌شان پیدا شود اما همین فرهنگ انتظار خود می‌تواند زمینه ایدئولوژهای‌ جدید اعتراض در دانشگاه شود.

ادامه مطلب
شکست دانشگاه ایرانی
گفتگو با دکتر محمدامین قانعی راد

شکست دانشگاه ایرانی

رشد آموزش عالی همزمان یک رشد اقتصادی می‌خواست که این دو بتوانند در توازی با هم پیش بروند. این دو باید به طریقی با هم سازگار می‌شدند و به طریقی با هم پیوند می‌خوردند که این پیوند برقرار نشد. بنابراین ما صرف نظر از اینکه اصلا چه امکاناتی از نظر اقتصادی در جامعه وجود دارد و اساسا جامعه نیاز دارد که چه امکاناتی در آن از نظر شغلی خلق و ایجاد بشود، ما یک آموزش عالی درون‌گرا داشتیم که بر مبنای منطق خودش پیش می‌رفت و به منطق شریک خودش یعنی دنیای کار و اشتغال، توجه نداشت.

ادامه مطلب
امکان کاربردی سازی ؛ کارکردهای علوم انسانی در ایران - بخش سوم
مصاحبه با دکتر نعمت‌الله فاضلی

امکان کاربردی سازی ؛ کارکردهای علوم انسانی در ایران - بخش سوم

مشکل ما فضای جامعه است که هنوز نمی‌داند ارزش واقعی این علوم از جهت مادی چقدر است. به طور تاریخی تعامل سازنده بین بخش‌های مختلف جامعه و روابط ارگانیک بین بخش‌های مختلف دانشگاه، صنعت و حوزه عمومی به حد کافی نبوده است و ما با گسست‌ها و شکاف‌هایی روبه‌رو هستیم که تجربه‌ها و دانش‌های کافی را پیدا نکرده‌ایم؛ اما از یک جایی باید شروع کنیم.

ادامه مطلب
امکان کاربردی سازی ؛ کارکردهای علوم انسانی در ایران - بخش دوم
مصاحبه با دکتر نعمت‌الله فاضلی

امکان کاربردی سازی ؛ کارکردهای علوم انسانی در ایران - بخش دوم

از کارکردهای علوم انسانی–اجتماعی، تعریف گفتمان مفهومی یک سازمان است؛ یعنی زبان سازمان و زبان حوزه عمومی است. کارکرد دیگر مسئله‌‌شناسی سازمان است. امروزه برای تک‌تک موضوعات زندگی اجتماعی، رشته‌های متعددی شکل گرفته است که زبان آن حوزه را تشکیل می‌دهند. ابزارهای مفهومی، روش‌های تشخیص مسئله، راه‌های گفت‌وگو، شیوه‌های رسیدن به اجماع، روش‌های شکل دادن سازمان، شیوه‌های گسترش مشارکت اجتماعی مردم، راه‌های گوناگون آموزش و پژوهش در آن حوزه را علوم انسانی–اجتماعی خوشبختانه شکل داده است.

ادامه مطلب
امکان کاربردی سازی ؛ کارکردهای علوم انسانی در ایران - بخش اول
مصاحبه با دکتر نعمت‌الله فاضلی

امکان کاربردی سازی ؛ کارکردهای علوم انسانی در ایران - بخش اول

اگر واقع‌بینانه بحث کنیم، علوم انسانی-اجتماعی کارکردهای وسیعی دارند. اما یک نکته وجود دارد و آن هم این که کارکردهای علوم انسانی-اجتماعی چون کارکردهای حیاتی، عمومی و مربوط به کلیت جامعه است، معمولاً کارکردهای پنهان یا کارکردهای خاموش هستند. برای همین بعضی از محققان علوم انسانی-اجتماعی می‌گویند سایلنت ساینس (علوم ساکت) یا همان علوم انسانی-اجتماعی حکم اکسیژن مدرن را دارند. اگر یک روز به معنای واقعی امکان قطع این علوم وجود داشته باشد، آن موقع متوجه می‌شویم که این علوم چقدر مهم و حیاتی بوده‌اند.

ادامه مطلب
بررسی موانع ارتباط اعضای هیات علمی با بخش صنعت در راستای تحقق دانشگاه کارآفرین
علوم انسانی و صنعت

بررسی موانع ارتباط اعضای هیات علمی با بخش صنعت در راستای تحقق دانشگاه کارآفرین

تحقیق حاضر، در حوزه ارتباط صنعت و دانشگاه، به بررسی موانع فردی ارتباط اعضای هیات علمی و متخصصین صنعتدر سه سطح دانش، نگرش و رفتار/ مهارت پرداخته است؛ موانع فردی موانعی است که فرد را از تعامل با دیگری باز می دارد. بدین منظور، با استفاده از تکنیک دلفی و مدل اسمارت بازاریابی اجتماعی، اقدام به شناسایی موانع، انتخاب مهمترین و در ادامه شناسایی راهکارهای رفع موانع و رتبه بندی آنها شد.

ادامه مطلب
کارآفرینی رشته های مدیریت در کسب و کارهای کوچک و متوسط

کارآفرینی رشته های مدیریت در کسب و کارهای کوچک و متوسط

کسب‌وکارهای‌ کوچک‌ و متوسط، نمونه‌ مؤسساتی‌ هستند که‌ با سطوح‌ خاصی‌ از عوامل سه‌گانه ‌سرمایه‌گذاری‌ در طرح‌ها و ماشین‌آلات، تعداد کارکنان استخدام‌شده‌ و حجم محصولات یا گردش تجاری شناخته می شوند. معمولاً در هر کشور بسته‌ به‌شرایط و سیاست‌های کلان‌اقتصادی،گروه‌های مشخصی از کسب وکارها در این رده قرار می‌گیرند. کسب‌وکار‌های‌ کوچک‌ و متوسط یکی از اجزای حیاتی رشد در اقتصاد جهانی می باشند و اهمیت‌ آنها در توسعه‌ اقتصادی کشور‌های توسعه یافته‌ و در حال‌توسعه به‌خوبی شناخته شده‌است، به‌ویژه کشورهای درحال توسعه‌ باید قدرت کسب وکار‌های کوچک و متوسط را در ایجاد توسعه صنعتی پایدار در برنامه‌ریزی ‌در نظر بگیرند.

ادامه مطلب