سلسله کارگاه‌های تحلیل گفتمان؛ کارگاه دوم نظریه گفتمان لاکلا و موفه

دوره آموزشی «سلسله کارگاه‌های تحلیل گفتمان؛ کارگاه دوم نظریه گفتمان لاکلا و موفه» توسط پژوهشکده تاریخ ایران پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در تاریخ 18 آذر ماه 1400 بصورت مجازی برگزار می‌شود.

یکی از عمیق­ترین و جذاب­ترین روش­های مطالعاتی در تاریخ، در سایه پژوهش­های متن­محور شکل می­گیرد. پژوهش­هایی که با تمرکز بر متن و فهم آن، استخراج شاخص­های محوری اثر و نزدیک شدن به منظومه فکری نویسنده، شناخت هدف یا اهداف پنهان او از تولید متن را فراهم نموده و دریافتی عمیق از زمانه مولف، دغدغه­های او و گاه اندیشمندان معاصر با نویسنده را ممکن­تر می­سازد. در واقع روش­های مطالعاتی متن­محور راهی به سوی آگاهی از نانوشته­های متون تاریخی درخصوص زمانه و چرایی تولید یک متن نیز به شمار می­رود. امری که جذابیت کاربرد این روش­ها- به ویژه در رشته تاریخ- را دو چندان نموده و ضرورت پرداختن به آنها را روشن می­سازد.

از جمله روش­هایی که در ذیل این رویکرد قابل استفاده بوده و به ارتباط و درک محقق با متن یاری می­رساند، نظریه گفتمان لاکلا و موفه است. این نظریه پساساختارگرایانه، از کارایی بسیار بالایی برای تبیین چگونگی ظهور، استمرار و افول گفتمان­ها و بررسی تعامل میان آنها برخوردار است. در واقع این نظریه قابلیت توجیه­کنندگی شگفت­انگیزی در بررسی تحولات دارد. از دیدگاه این نظریه، پدیده­های اجتماعی را می­توان با ابزارهای تحلیل گفتمانی، تحلیل و بررسی کرد. از این رو شناخت اصطلاحات و مفاهیم تخصصی این نظریه و چگونگی استفاده از آن در پژوهش­های تاریخی، امری است که در این کارگاه تبیین می گردد.