علوم انسانی و پیشرفت کشور

خطر تکنوکراسی در کاربردی‌سازی علوم انسانی
گفتاری از علیرضا منصوری دربارۀ کاربردی‌سازی علوم انسانی (۱)؛

خطر تکنوکراسی در کاربردی‌سازی علوم انسانی

علوم اجتماعی و انسانی یک وجه کاربردی و تکنولوژیک دارند که مثل همۀ برساخته‌های تکنولوژیک نیازمند تأیید است، در حالی‌که در علوم محض، برخلاف تصور پوزیتیویست‌ها، چنین قیدی الزام‌آور نیست. تأیید برساخته‌های تکنولوژیک برای این است که ببینیم آیا می‌توان به شکل موفقیت‌آمیزی کاری را انجام داد و بازدهی را بالا برد یا خیر؛ یا چطور می‌توان گفت این تکنولوژی مقبول و مورد اعتماد است. سودای موفقیت و بازدهیِ بیشترْ موتور محرک تقسیم کار و تخصصی شدن بیشتر است، و مسلماً همیشه برای تشخیص موفقیت و بازدهی به شاخص‌ها و معیارهایی نیازمندیم.

ادامه مطلب
علوم انسانی و ساخت دولت-ملت
گفتگو با دکتر محمدامین قانعی راد

علوم انسانی و ساخت دولت-ملت

علوم انسانی واقعاً در وهله‌ی اول باید به ساختن شهروندان این جامعه کمک کند که بتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، انسان‌هایی که قانون‌مدار و به حقوق و وظایف خود آشنا هستند. یک نوع آموزش شهروندی و اجتماعی باید بین دانش‌آموزان و جوانان و بین شهروندان ما گسترش پیدا کند. چگونه می‌توانیم این امور را با مسئله‌ی تجاری‌سازی ارتباط دهیم؟ اگر منظورتان از تجاری‌سازی این است که علوم انسانی باید فایده‌ای داشته باشد، چرا از واژه‌ی «تجاری‌سازی» استفاده می‌کنید؟ بگویید برای مثال «علوم انسانی در خدمت و در پیوند با توسعه» و یا به جای دانشگاه کارآفرین بگویید «دانشگاه توسعه‌گرا»؛ زیرا تعریف «کارآفرین» این است: تولید ثروت از ایده‌ها. دانشگاه کارآفرین لزوماً در این مسیر حرکت نمی‌کند، مسیرها باید بسیار متنوع و گسترده و همه لازمه‌ی زندگی اجتماعی باشد.

ادامه مطلب
الگوی تأثیر: پیشنهادی برای افزایش ضریب تأثیر پژوهش‌های علوم انسانی در توسعه جامعه

الگوی تأثیر: پیشنهادی برای افزایش ضریب تأثیر پژوهش‌های علوم انسانی در توسعه جامعه

یکی از مسائل مهم در جامعه ما، نبود ارتباط پویا و تنگاتنگ بین مراکز تحقیقاتی علوم انسانی و تصمیم گیران اجرایی حوزه‌های علوم انسانی در نهادهای مختلف می‌باشد. در یک نگاه کلی این موضوع به گسست و شکاف بین نظام علمی و نظام توسعه ی کشور مربوط می‌شود. با توجه به اینکه علاقه به تأثیرگذاری پژوهش‌های علوم انسانی در جامعه رو به افزایش است، هدف این مقاله ارائه مدل یا الگوی سه عنصری از تأثیر پژوهش است که می‌تواند برای سنجش وضع موجود و همچنین پیشنهاد گام‌هایی برای حمایت از استفاده از نتایج پژوهش‌های علوم انسانی در تصمیم‌گیری‌ها باشد.

ادامه مطلب
وزن یافته‌های پژوهش در ایران
ارزیابی اثربخشی پژوهش‎های ایران (۲)؛

وزن یافته‌های پژوهش در ایران

آنچه بسیار عجیب است این است که دست‎اندرکاران پژوهش در ایران نه تنها با مشاهدۀ «عدم اثربخشی پژوهش‎ها» از سرعت رشد آن‌ها نکاسته و بر «شناسایی علل این بی‎اثری» متمرکز نشده‎اند، بلکه اصولاً نسبت به این مهم بی‌تفاوت بوده و رشد کمّی «علم و پژوهشی که از طبیعت خود خارج شده است» را به شکلی تصاعدی افزایش داده‎اند!

ادامه مطلب
بار حاصل از پژوهش‌های انجام شده در ایران!
ارزیابی اثربخشی پژوهش‎های ایران (۱)؛

بار حاصل از پژوهش‌های انجام شده در ایران!

اهمیت توجه به «اثربخشی پژوهش‎های ایران» از آنجا ناشی می‎شود که بروز و نهادینه شدن معضل کم‎اثری و یا بی‎اثری پژوهش‎ها به معنای از میان رفتن امکان هرگونه توسعۀ هماهنگ، یک‌پارچه و پایدار در جامعه است. از سوی دیگر، تأکید فراوانی که در سیاست‎های کلی و سایر اسناد بالادستی نظام به مسئلۀ «افزایش کاربرد و اثربخشی پژوهش‎های کشور» دیده می‎شود حاکی از توافق صاحب‌نظران عالی‌رتبۀ ایران در خصوص اهمیت و ضرورت این مسئله است.

ادامه مطلب