خبر

ایده ایران " چرا ایران یک ایده است؟ " ایده بودن ایران به چه معناست؟ - دکتر محمد علی فتح الهی
چرا ایران یک ایده است؟

ایده ایران " چرا ایران یک ایده است؟ " ایده بودن ایران به چه معناست؟ - دکتر محمد علی فتح الهی

پژوهشکده علوم تاریخی از سلسله نشست های مسأله و ایده ایران، نشستی را با همکاری پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل با عنوان چرا ایران یک ایده است؟ با سخنرانی دکتر محمد علی فتح الهی در روز دوشنبه ۹ اردیبهشت ۱۳۹۸ ساعت: ۱۰ تا ۱۲ در سالن اندیشه پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار کرد که خلاصه نشست را در ذیل می توانید ملاحظه فرمائید.

ادامه مطلب
سیاست منطقه ای عربستان سعودی: دگرگونی ها و نتایج
نودو هشتمین نشست پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل

سیاست منطقه ای عربستان سعودی: دگرگونی ها و نتایج

چکیده موضوع سخنرانی: عربستان سعودی به عنوان بازیگری کلیدی در منطقه خاورمیانه با تغییر و تحولات مهم و اساسی در عرصه داخلی و سیاست خارجی خود روبروست. تغییراتی که نتایج مهمی برای سیاست و امنیت منطقه ای به صورت عام و جمهوری اسلامی ایران به صورت خاص دارد. به خصوص دگرگونیهای سالهای اخیر در سیاست خارجی عربستان با تمرکز بیشتر بر ایران و نقش منطقه¬ای آن واجد اهمیت بالایی است. بر این اساس موضوع اصلی در این نشت بررسی دگرگونیهای سیاست خارجی عربستان در یک دهه اخیر از رویکردی محافظه کارانه و مبتنی بر حفظ وضع موجود به سوی رویکرد تهاجمی و تجدیدنظرطلبی است. تحولی که علاوه بر تغییرات بین المللی و منطقه ای از متغیرهای داخلی به خصوص تغییر در هرم قدرت و نگرش نخبگان سیاسی جدید متاثر بوده و در قالب راهبردهای نوین ریاض در سیاست منطقه ای نمودار شده است. ضمن اینکه نتایج دگرگونیهای جدید در سیاست منطقه ای عربستان از جمله در زمینه موازنه و ائتلاف سازیهای منطقه ای و بحرانها و جنبشهای متعدد قابل واکاوی است.

ادامه مطلب
دانش نقد سیاسی (خوانش کتاب «تذکره شاه طهماسب»)
سومین نشست از سلسله نشست های دانش نقد سیاسی

دانش نقد سیاسی (خوانش کتاب «تذکره شاه طهماسب»)

چکیده موضوع سخنرانی: تذکره شاه طهماسب، متن سیاسی مهمی است که مورد توجه سلاطین ایران و محققین عرصه سیاست ایرانی قرار داشته است. بازخوانی آن برای درک و تحلیل سیاست امروزین هم واجد اهمیت است. متن خوانی چنین اثری می تواند ورای غلبه نگرشهای گوناگونی که نسبت به دوره صفویه و سیاست ایرانی وجود دارد، واقع بینی و روشنگری در این زمینه را فراهم آورده در این متن خوانی سعی خواهد شد گونه های اندیشه ای اثر، مورد توجه بیشتری قراربگیرد.

ادامه مطلب
نشست علمی نظریه دولت مکلّف
نشست علمی نظریه دولت مکلّف

نشست علمی نظریه دولت مکلّف

گروه فقه و مضاف دانشگاه باقرالعلوم (ع) روز دوشنبه ۹۷/۱۲/۲۰ ساعت ۱۴ الی ۱۸ نشست علمی نظریه دولت مکلّف را برگزار می کند.

ادامه مطلب
همایش تبیین و تشریح - بیانیه گام دوم انقلاب برگزار شد
همایش تبیین و تشریح - بیانیه گام دوم انقلاب

همایش تبیین و تشریح - بیانیه گام دوم انقلاب برگزار شد گالری

پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل با همکاری موسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی همایش تبیین و تشریح بیانیه گام دوم انقلاب با سخنرانی دکتر فواد ایزدی، دکتر علی اعظم خسروی، دکتر محمد علی فتح الهی، دکتر فرج الله علی قنبری، دکتر پرویز امینی دکتر سید محمد مهدی غمامی، دبیر علمی همایش:حجت الاسلام والمسلمین داود مهدوی زادگان روز پنجشنبه ۱۶ اسفند ۹۷ سالن حکمت پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد که خلاصه مباحث در ذیل آورده شده است.

ادامه مطلب
همایش«تبیین و تشریح» بیانیه گام دوم انقلاب
همایش«تبیین و تشریح» بیانیه گام دوم انقلاب

همایش«تبیین و تشریح» بیانیه گام دوم انقلاب

پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل در راستای تبیین و تشریح « بیانیه گام دوم انقلاب » مقام معظم رهبری، هم اندیشی با همکاری موسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی و با حضور تنی چند از اساتید بر گزار می کند از آنجا که این بیانیه به افق های آینده ایران اسلامی نظر دارد، لازم است که که پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با جدیت تمام به آن بپردازد و از این طریق بیشتر با وظایف پژوهشی خود آشنا شود.

ادامه مطلب
انقلاب اسلامی ایران در آستانه دهه پنجم
نود و هفتمین نشست پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل

انقلاب اسلامی ایران در آستانه دهه پنجم

پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل در ایام دهه فجر و پیروزی انقلاب اسلامی ایران نشستی با همکاری پایگاه بسیج پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در روز یکشنبه ۱۴ بهمن ۱۳۹۷ در آستانه دهه پنجم پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی ایران با سخنرانی اعضای هیات علمی پژوهشکده برگزار می کند.

ادامه مطلب
چکیده سخنرانی حجت الاسلام داودمهدوی زادگان و دکتر محمدعلی فتح الهی
نشست ناسیونالیسم ایرانی: نگاهی به روایت های کلاسیک متقدم و متأخر

چکیده سخنرانی حجت الاسلام داودمهدوی زادگان و دکتر محمدعلی فتح الهی

چکیده سخنرانی دکتر مهدوی زادگان و فتح الهی در نشست ناسیونالیسم ایرانی: نگاهی به روایت های کلاسیک متقدم و متأخر که در روز یکشنبه ۳۰ دیماه ۱۳۹۷ در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.

ادامه مطلب
«شهریار» ماکیاولی به مثابه‌ی یک متن فلسفی
سلسله نشست های دانش نقد سیاسی

«شهریار» ماکیاولی به مثابه‌ی یک متن فلسفی

پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل با هدف آشنایی و تعمیق معرفت متون کلاسیک فلسفه سیاسی اسلام و غرب در نظر دارد سلسله نشست های ماهانه با عنوان کلی دانش نقد سیاسی برگزار کند. در اولین نشست کتاب «شهریار» ماکیاولی به مثابه‌ی یک متن فلسفی: خوانشی متن‌گرایانه از برخی فرازهای رساله‌ی «شهریار» مورد بررسی قرار می گیرد.

ادامه مطلب
همایش علمی- تخصصی چشم انداز تحولات سوریه و نظم منطقه ای غرب آسیا
گزارش همایش علمی- تخصصی چشم انداز تحولات سوریه و نظم منطقه ای غرب آسیا

همایش علمی- تخصصی چشم انداز تحولات سوریه و نظم منطقه ای غرب آسیا

همایش تخصصی چشم انداز تحولات سوریه و نظم منطقه¬ای غرب آسیا که با سخنرانی اساتید ذیل: جناب آقای دکتر شیبانی(سفیر سابق جمهوری اسلامی ایران در سوریه)، جناب آقای دکتر دهقانی (مدیرکل خاورمیانه عربی و شمال آفریقای وزارت امورخارجه)، جناب آقای دکتر سجادپور(رئیس مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امورخارجه)، روز شنبه۲۲دیماه۱۳۹۷- ازساعت۱۵الی۱۸ درپژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی (طبقه سوم سالن اندیشه) برگزار شد. خلاصه گزارش نشست در زیر آمده است.

ادامه مطلب
همایش تخصصی چشم انداز تحولات سوریه و نظم منطقه ای غرب آسیا

همایش تخصصی چشم انداز تحولات سوریه و نظم منطقه ای غرب آسیا

همایش تخصصی چشم انداز تحولات سوریه و نظم منطقه ای غرب آسیا با سخنرانی: جناب آقای دکتر سجادپور رییس مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امورخارجه جناب آقای دکتر جابری انصاری دستیار ارشد وزیر امور خارجه در امور ویژه سیاسی جناب آقای دکتر دهقانی مدیرکل خاورمیانه عربی و شمال آفریقای وزارت امورخارجه جناب آقای دکتر شیبانی سفیر سابق جمهوری اسلامی ایران در سوریه زمان: شنبه ۲۲ دیماه ۱۳۹۷ - از ساعت ۱۵ الی ۱۸ مکان: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سالن حکمت آدرس: بزرگراه کردستان، بالاتر از بزرگراه حکیم، نبش خیابان شیراز جنوبی

ادامه مطلب
جنبش «جلیقه زردها» در فرانسه: دلایل و ریشه ها
نود و ششمین نشست پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل

جنبش «جلیقه زردها» در فرانسه: دلایل و ریشه ها

خلاصه سخنرانی : جنبشی که اخیراً در فرانسه با عنوان «جلیقه زردها» به راه افتاده است، هر چند جرقه اولیه اش با افزایش مالیات بر سوخت زده شد، اما از ریشه های عمیق تری برخوردار است. حدود سه دهه است که فرانسه با مشکلات مزمن اقتصادی دست و پنجه نرم می کند که وجه بارز آن بالا بودن نرخ بیکاری، کسر بودجه بالا و پائین آمدن قدرت خرید مردم بوده است. دولت های متوالی، از جناح راست و چپ میانه هیچ یک طی این دوره نتوانسته اند از پس حل این مشکلات برآیند. از این رو، در اعتماد مردم به نخبگان سیاسی خدشه وارد شده است و احزاب سنتی بی اعتبار گردیده اند.

ادامه مطلب
بررسی سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت از منظر فلسفه سیاسی
نود و پنجممین نشست پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل

بررسی سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت از منظر فلسفه سیاسی

چکیده موضوع سخنرانی: همانطور که می دانید پیش نویس سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت از سوی مقام معظم رهبری به مطالعه و نقد آن توسط مراکز و محافل علمی توصیه شده است. لذا پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل در راستای فرمایش معظم له در نظر دارد این سند را از منظر فلسفه سیاسی با حضور سه تن از اساتید محترم مورد ارزیابی و نقد قرار دهد . لازم به ذکر است که این نشست با همکاری مرکز الگوی پیشرفت انجام می شود .

ادامه مطلب
مسأله "دیگری" و ترتیبات سیاسی خاورمیانه
نود و چهارمین نشست پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل

مسأله "دیگری" و ترتیبات سیاسی خاورمیانه

چکیده موضوع سخنرانی: منطقه خاورمیانه یکی از بی ثبات ترین منطقه های دنیاست که طی دو قرن اخیر همواره بر آشفتگی های آن افزوده شده است. درک چرایی این ناپایداری های سیاسی و امنیتی و شناخت کانون اصلی آن، موضوع مهمی است که همواره دغدغه اساسی برای محققین، سیاستمداران و صاحبنظران این حوزه بوده است. شناخت دیگری و دیگری سازی های کانونی و اصلی در این منطقه و صورت بندی آن ها می تواند کمک شایانی برای درک بهتر دلیل بی ثباتی ها و پیدا کردن راه حل های کوتاه مدت و بلند مدت برای آن باشد.

ادامه مطلب
قانونمندی یا قانون من؟ با رویکرد فلسفی
مناظره قانونمندی یا قانون من؟ با رویکرد فلسفی

قانونمندی یا قانون من؟ با رویکرد فلسفی

کرسی آزاد اندیشی ( مناظره) با عنوان قانونمندی یا قانون من با رویکرد فلسفی روز دوشنبه ۱۶ مهرماه ۱۳۹۷ با حضور آقایان دکتر قاسم پورحسن ، دکتر داود مهدوی زادگان، دکتر میثم قاسمیان ساعت ۱۰ الی ۱۲ در دانشگاه الزهراء ، ساختمان خوارزمی، سالن تورانی برگزار شد که فایل جلسه مناظره در زیرگذاشته شده است.

ادامه مطلب
راه رهایی از هژمونی تفکر خود بنیاد در رجوع مستقیم به قرآن
همایش «پرسش از امر دینی در عصر حاضر»

راه رهایی از هژمونی تفکر خود بنیاد در رجوع مستقیم به قرآن

همایش «پرسش از امر دینی در عصر حاضر» روز شنبه و یکشنبه ۲۹ مهرماه ۱۳۹۷ در پژوهشگاه علوم انسانی با سخنرانی چند تن از اساتید حوزه علوم انسانی برگزار شد. گزارش خبرگزاری مهر از سخنرانی حجت الاسلام والمسلمین داود مهدوی زادگان با عنوان راه رهایی از هژمونی تفکر خود بنیاد در رجوع مستقیم به قرآن به شرح ذیل می باشد.

ادامه مطلب
برزخ سوژگی و شجاعت ندانستن
امکان امر قدسی در جهان معاصر

برزخ سوژگی و شجاعت ندانستن

همایش «پرسش از امر دینی در عصر حاضر» روز شنبه و یکشنبه ۲۹ مهرماه ۱۳۹۷ در پژوهشگاه علوم انسانی با سخنرانی چند تن از اساتید حوزه علوم انسانی برگزار شد. خلاصه سخنرانی حجت الاسلام والمسلمین داود مهدوی زادگان با عنوان برزخ سوژگی و شجاعت ندانستن به شرح ذیل می باشد.

ادامه مطلب
مفهوم قرآنی نسبت عدالت و فرهنگ
نشست اندیشه ورزی

مفهوم قرآنی نسبت عدالت و فرهنگ

روز دوشنبه، مورخ ۱۳۹۷/۰۶/۱۹ از ساعت ۱۱ تا ۱۳، «جلسه اندیشه‌ورزی اندیشکده عدالت» با مشارکت «اندیشکده فرهنگ» در محل مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با موضوع اندیشه‌ورزی"مفهوم قرآنی نسبت عدالت و فرهنگ" که توسط حجت الاسلام و المسلمین دکتر مهدوی زادگان (عضو اندیشکده عدالت و دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی) برگزار شد که خلاصه مباحث به شرح ذیل ارائه می شود. در اینجا بخشی از مطالبی که در جلسه ارائه شد آمده است:

ادامه مطلب
گزارش نشست: مبانی فلسفی اندیشه سیاسی امام خمینی (ره)-حجت الاسلام مسیح بروجردی
گزارش نودمین نشست پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل

گزارش نشست: مبانی فلسفی اندیشه سیاسی امام خمینی (ره)-حجت الاسلام مسیح بروجردی

نشست مبانی فلسفی اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) به سخنرانی حجت الاسلام مسیح بروجردی در روز سه شنبه ۶ شهریور ۱۳۹۷ برگزار شد که خلاصه نشست به شرح ذیل می باشد.

ادامه مطلب
گزارش نشست: ظرفیتها و تنگناهای روابط ایران و اروپا (به ویژه فرانسه) پس از خروج آمریکا از برجام
گزارش هشتادونهمین نشست پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل

گزارش نشست: ظرفیتها و تنگناهای روابط ایران و اروپا (به ویژه فرانسه) پس از خروج آمریکا از برجام

نشست راهبردی ظرفیتها و تنگناهای روابط ایران و اروپا (به ویژه فرانسه) پس از خروج آمریکا از برجام با سخنرانی آقای دکتر علی اهنی در روز سه شنبه ۲۶ تیرماه برگزار شد که خلاصه گزارش به شرح ذیل می باشد.

ادامه مطلب
مسأله اجتماعی ؛ پوشش یا ناپوششی
هشتادوچهارمین نشست پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل

مسأله اجتماعی ؛ پوشش یا ناپوششی

مسأله اجتماعی ، عارضه یا نابسامانی است که در اثر وقوع یا عدم وقوع عامل معینی در اجتماع پدید می آید. لیکن در تشخیص مسأله بدوون این عامل اختلاف نظر وجود داردچنانچه این مبحث در مورد پوشش و ناپوششی مطرح شده است. در این نشست علمی سعی می شود معلوم کنیم که کدامیک از این دو حالت می تواند مسأله اجتماعی باشد.

ادامه مطلب
فقه پویا؛ روایت حداقلی و حداکثری
هشتاد و چهارمین نشست نظام سیاسی اسلامی

فقه پویا؛ روایت حداقلی و حداکثری

هشتادو چهارمین نشست پژوهشکده با عنوان فقه پویا ؛ روایت حداقلی و حداکثری در روز سه شنبه ۱۵ اسفند ۱۳۹۶ برگزار شد که خلاصه نشست به صورت ذیل می باشد. این گفتار به مناسبت سالگرد نامه تاریخی امام خمینی ره خطاب به علما و طلاب حوزه های علمیه در سال ۶۷ ارایه می شود. این نامه در همان سال به " منشور روحانیت " شهرت پیدا کرد و بخشی از آن درباره فقه پویا است. مباحثی که خواهد آمد ادامه بحث نظریه " دولت مکلف " است که در کرسی های نقد نظریه پردازی طرح کرده ایم. دستاورد سخن پاسخ به دو پرسش است: ( ۱ ) آیا فقه پویا به تحول رویکردی نیاز دارد؟ ( ۲ ) دلیل عدول برخی از پیروان فقه پویا از ادامه راه چیست؟ فقه پویا منتظر طرح مساله نمی ماند بلکه خود در پی یافتن پرسش های نوین است و برای این کار عرصه های جدیدی را که در گذشته، جزو قلمرو فقه تلقی نمی شد می کاود و درونی می کند. فقه پویا کمتر در صدد پاسخ به پرسش های تکراری است. فقه پویا وارد متن شده تا جایی که با عینیت یابی، خود به متن تبدیل می شود. در مقابل آن، فقه ایستا یا فقه پیرو قرار دارد و متن گریز است و بیشتر در صدد حاشیه زدن بر متن است. رمز ماندگاری فقه امامیه در گذر زمان در همین اراده بر پویایی فقه است. بزرگان از فقهای شیعه هرگز سعی نکردند شارح فقه گذشتگان باقی بمانند بلکه خود مساله آفرینی می کردند و با این کار فقه امامیه را یک گام به جلو می بردند. چنان که در تاریخ فقه معاصر می توان به مرحوم احمد نراقی ( م ۱۲۴۵ ق ) با تالیف کتاب عواید الایام، شیخ محمد حسن نجفی ( م ۱۲۶۲ ق ) با کتاب جواهر الکلام، شیخ مرتضی انصاری ( م ۱۲۸۱ ق) با تالیف کتاب سترگ المکاسب، حضور فعال فقه در عرصه اقتصاد را نشان داد، میرزا حسن شیرازی ( م ۱۳۱۲ ق) با فتوای تحریم تنباکو، قدرت فقه بر استبداد و استعمار را آشکار کرد و شاگرد ایشان شیخ شهید فضل الله نوری ( م ۱۳۲۷ ق ) توانایی فقه در شکل گیری نهضت های مردمی را اعلام کرد و نیز می توان به مرحوم سید محمد کاظم طباطبایی یزدی ( م ۱۳۳۷ ق) با تالیف کتاب گران سنگ عروه الوثقی اشاره کرد. تمام این مساعی عظیمه بزرگان فقاهت را می توان در راستای تکاپوی فقه پویا برای شناخت عرصه های ناشناخته و مسایل جدید دانست. نقطه عطف تاریخی در فقه پویا توسط امام خمینی ره با ورود به عرصه سیاست و رهبری مردم و تاسیس حکومت دینی مبتنی بر اصل ولایت مطلقه فقیه ورق خورد. با آغاز تجربه حکمرانی فقیه، زمزمه های پدیداری تقابل میان دو رویکرد حداقلی و حداکثری در فقه پویا شنیده شد. اوج روایت این تقابل را می توان در منشور روحانیت و عزل قایم مقامی مشاهده کرد. رویکرد حداقلی خواهان تجربه حکمرانی مبتنی بر فقه فردی است و لکن رویکرد حداکثری بر این باور است که اداره حکومت بر پایه فقه فردی نه فقط نا میسر که ناممکن است. بسیاری از مسایل حکومتی مستقل از فرد و حوزه عمومی است. لذا از این دیدگاه حکومت " فلسفه عملی تمامی فقه در تمامی زوایای زندگی بشریت " است . ✍ اکنون می توان به آن دو پرسش، پاسخ داد: ۱) فقه پویا با تجربه حکمرانی به تحول در رویکرد از فقه فردی به فقه حکومتی نیاز دارد. موضوع فقه حکومتی عبارت از دولت است. ۲) دلیل عدول برخی پیروان فقه پویا از تجربه فقهی حکمرانی ، گرایش آنان به رویکرد حداقلی است. این افراد در امر سیاست به گرایش های متحجرانه و یا عرفی ( سکولار ) سوق پیدا می کنند. بنابر این، می توان گفت که رویکرد حداکثری فقه پویا علاوه بر منازعه سیاسی با استبداد و استکبار، در عرصه علمی نیز منازعه سختی با متحجرین و واپس گرایان فقه پویا دارد. چنان که این هر سه سنخ منازعه را می توان در منشور روحانیت امام خمینی ره به وضوح مشاهده کرد.

ادامه مطلب
لئو اشتراوس و نظریه‌پردازی سیاسی
هشتادو سوّمین نشست پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل

لئو اشتراوس و نظریه‌پردازی سیاسی

چکیده موضوع سخنرانی: التفات به حوزه‌ی نظریه‌پردازی به عنوان حوزه‌ای مستقل، تفاوت‌ها و تمایزهای آن با حوزه‌هایی چون تاریخ اندیشه نویسی و یا بحث در باب چند و چون نظریه‌ها و نحله‌های سیاسی گوناگون اهمیت برجسته ای دارد. یکی از مهمترین جریان‌های مهم و اصلی اندیشه‌ی سیاسی در دوره‌ی معاصر که اکنون به یک سنت فکری نیرومند در میان بخشی از دانشوران حوزه‌ی اندیشه‌ی سیاسی، بالاخص فلسفه‌ی سیاسی تبدیل شده است، جریانی است که با آراء و افکار لئو اشتراوس پا گرفت و بعدها توسط شاگردان فراوانی که بلاواسطه یا باواسطه از او تاثیر پذیرفتند تداوم پیدا کرد. نوع نگاه لئو اشتراوس به مقوله‌ی نظریه‌ی سیاسی و تمایزی که او میان نظریه‌ی سیاسی و فلسفه‌ی سیاسی برقرار می‌سازد می‌تواند به ما در جهت روشن‌شدن زوایای بحث نظریه‌پردازی سیاسی کمک شایان توجهی کند.

ادامه مطلب
تحلیل روند روابط سیاسی- فرهنگی ایران و ترکیه در سالهای اخیر با رویکرد آسیب شناسی و نقد
هشتادو دومین نشست پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل

تحلیل روند روابط سیاسی- فرهنگی ایران و ترکیه در سالهای اخیر با رویکرد آسیب شناسی و نقد

چکیده موضوع سخنرانی: با نگاهی طولی و تحلیلی به سیر تاریخی، سیاسی و فرهنگی دو کشور در طی چند سده اخیر به یک رمزگشایی از این فرایند طولانی می رسیم که به نظر می رسد از عمق و ژرفای قابل توجه فرهنگی برخوردار است. ایران و ترکیه به عنوان دو کشور همسایه که هرکدام بازماندگان دو امپراطوری دیرینه این جغرافیا هستند، در کنار مناسبات و تعاملات پشت سر نهاده، اینک از شرایط همسنگ و متوازن برخوردار نیستند. علی الخصوص با تحلیل آسیب شناسانه و بی طرفانه این فرایند در طی چند دهه اخیر محرز می شود که این همسایه شمال غربی در این مناسبات و تبادلات به یک تفوق اقتصادی دست یافته است. یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار در این تفوق اقتصادی شکل گیری مرجعیت فرهنگی این کشور برای ایرانیان است که خود حاصل نیازسنجی و قابلیت سنجی از جامعه همسایه بوده است. در این تحلیل زوایای ناشناخته و واقعیتهای پنهانی از این مناسبات که حاصل مشاهدات سیستماتیک و بررسی اسنادی آمار و ارقام از شاخص های اقتصاد کلان و خرد است، ارائه می شود.

ادامه مطلب
نشست دوم ( نسبت پژوهش با امر سیاسی )
هشتادمین نشست پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل

نشست دوم ( نسبت پژوهش با امر سیاسی )

پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین المل در راستای نشست های جمعی خود در ماه آذر نشست های علمی « نسبت پژوهش با امر سیاسی » را در نظر گرفته است هدف از این برنامه بررسی و تعریفی از نسبت پژوهش با امر سیاسی است.

ادامه مطلب
نشست اول ( نسبت پژوهش با امر سیاسی )
هفتادو نهمین نشست پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل

نشست اول ( نسبت پژوهش با امر سیاسی )

پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین المل در راستای نشست های جمعی خود در ماه آذر نشست های علمی « نسبت پژوهش با امر سیاسی » را در نظر گرفته است هدف از این برنامه بررسی و تعریفی از نسبت پژوهش با امر سیاسی است.

ادامه مطلب
آینده برجام درپرتو تحولات اخیر
هفتاد و هفتمین نشست پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل

آینده برجام درپرتو تحولات اخیر

با روی کار آمدن دولت جدید آمریکا، سخنانی از سوی رئیس جمهور و برخی مسئولین این کشور در خصوص لزوم بازنگری در برجام طرح شد. سخنرانی اخیر ترامپ و اعلام راهبرد دولت این کشور در مواجهه با برجام و فعالیتهای منطقه ای جمهوری اسلامی ایران بازتاب زیادی در محافل علمی، سیاسی و رسانه ای داشته است . چرایی، چگونگی و تبعات اتخاذ این مواضع و بررسی آینده برجام در پرتو این تحولات، موضوع اصلی این نشست می باشد.

ادامه مطلب
نگاهی به وجوه سیاسی دفاع مقدس
هفتاد و ششمین نشست پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل

نگاهی به وجوه سیاسی دفاع مقدس

گرچه قریب به سه دهه از حماسه باشکوه دفاع مقدس می گذرد و نویسندگان و پژوهشگران زیاد در تبئین و تحلیل آن تلاش فراوانی انجام داده اند. لکین عظمت و گستردگی محتوای آن که نتیجه اخلاص و ایثار شهدا و جانبازان به رهبری امام خمینی (ره) بوده است؛ ما را به مطالعه بیش از پیش آن وا می دارد. پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل در نظر دارد به جنبه های نا شناخته تر این حماسه معنوی بپردازد.

ادامه مطلب
بررسی برخی زمینه های حقوقی-سیاسی قیام عاشورا و تحولات پس از آن
هفتاد وپنجمین نشست پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل

بررسی برخی زمینه های حقوقی-سیاسی قیام عاشورا و تحولات پس از آن

چکیده موضوع سخنرانی: بدون تردید زمینه های فکری – سیاسی در رخداد واقعه عظیم عاشورا تاثیر گذار بود. مدینه، کوفه و شام سه ظلع جغرافیای سیاسی سال ۶۱ هجری است که هر کدام حامل زمینه های فکری سیاسی خاص خود بوده اند و در آن سال تلاقی میان این سه ضلع اتفاق افتاد که پدید آمدن روز واقعه نقش داشته است . از این رو، بررسی زمینه های فکری – سیاسی آن زمان در فهم عمیق قیام عاشورا کمک بسزایی خواهد کرد.

ادامه مطلب
همه پرسی و روند استقلال کردستان عراق
هفتاد و سومین نشست پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل

همه پرسی و روند استقلال کردستان عراق

خلاصه نشست: با توجه به تلاش مقامات و جریانهای کرد شمال عراق برای برگزاری همه پرسی استقلال در ماه سپتامبر ۲۰۱۷ و برجسته شدن موضوع استقلال کردستان عراق، در این نشست ضمن تبیین ابعاد مختلف مساله همه پرسی به واکاوی روند استقلال کردستان عراق پرداخته خواهد شد و سپس پیامدهای احتمالی این موضوع مورد بررسی قرار خواهد گرفت. مساله استقلال کردهای عراق به رغم پیشینه تاریخی و ابعاد هویتی خاص خود به طور مشخص از دهه ۱۹۹۰ وارد مرحله اصلی خود شد و اکنون با اصرار رهبران کرد بر برگزاری همه پرسی و لزوم جدایی از عراق وارد نقطه عطف مهمی شده است. اینکه این همه پرسی به چه سمت و سویی رفته و چه نتایجی خواهد داشت و پیامدهای ناشی از این موضوع به عنوان یکی از مسائل مهم منطقه ای جای بررسی جدی دارد.

ادامه مطلب
تاملی درموضوعیّتِ مناقشه‌ی «نظری»/«کاربردی» میان اصحاب علوم سیاسی در ایران
هفتاد و دومین نشست پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و ورابط بین الملل

تاملی درموضوعیّتِ مناقشه‌ی «نظری»/«کاربردی» میان اصحاب علوم سیاسی در ایران

چکیده موضوع سخنرانی: اگر نگوییم مهمترین، اما بدون تردید یکی از مهمترین مناقشه‌ها میان اصحاب علوم سیاسی در ایران، مناقشه بر سر «کاربردی»کردنِ آن است. اندیشه‌ی سیاسی، یا دقیق‌تر بگوییم، «تاریخِ» اندیشه‌ی سیاسی در این میان، از دید حامیانِ «کاربردی»‌کردنِ علوم سیاسی، متهمِ ردیفِ اول است، زیرا به زعمِ آنان، ماهیتِ اساساً نظریِ این حوزه است که با تسلط بر عرصه‌ی آموزش و پژوهشِ علوم سیاسی، راه را بر «کاربردی»کردنِ این علوم بسته است. از سوی مقابل، اصحاب اندیشه‌ی سیاسی، در بیرون و در مقامِ نمایندگانِ انتصابیِ ساحتِ نظری،در عینِ دفاع از آن به طُرُقِ گوناگون، در درون، به واسطه‌ی عدمِ پیوند کوششِ نظری‌شان با واقعیتِ موثّر و عملیِ عرصه‌ی سیاسی و اجتماعی در ایران، با «وجدانی مُعذب» دست و پنجه نرم می‌کنند. کوشش ما در این مقاله، نشان‌دادنِ بلاموضوع‌بودنِ «معرفتیِ» این مناقشه، و موضوعیتِ آن از حیثِ «ساختارهای سیاسی و اجتماعی» در ایرانِ معاصر است. برای این کار، نخست در یک معنای عام، نشان خواهیم داد که علم سیاست در معنای جدید آن، یعنی به عنوان یکی از نتایجِ بلافصلِ فلسفه‌ی سیاسی مدرن، اساساً در نفیِ «ارزشِ» فعالیتِ نظری به ما هو نظری، ممکن گشت. به عبارت دیگر، علم سیاست جدید، نه صرفاً محصولِ کوشش برای تدوین یک دانشِ سیاسیِ موثّر و قابل‌تحقق از حیثِ عملی، بلکه بالاتر از آن محصول کوشش برای «عملی‌»‌کردنِ خود فلسفه بود. بنابراین مناقشه‌ی «نظری»/«کاربردی» در علوم سیاسی میانِ اصحاب ایرانیِ آن، از حیثِ مبانیِ معرفتیِ علم سیاست جدید، بلاموضوع است. اما فهمِ این مناقشه‌ی «واقعی»، مستلزمِ بحثی در معنای اخصِ کلمه، یعنی وضعِ علوم سیاسی در ایرانِ معاصر است، نه علم سیاست جدید در معنای عام آن. ما در این مقاله نشان خواهیم داد که مناقشه‌ی مزبور، فرعِ بر «بی‌جایگاه‌بودنِ» علمِ سیاست جدید در ایران، به لحاظِ ساختارهای سیاسی و اجتماعی است و بسط و گسترشِ کَمّیِ آموزش و پژوهش در این رشته از زمانِ تاسیس مدرسه‌ی علوم سیاسی تا کنون، کمکی به علوم سیاسی (اعمِ از شاخه‌های نظری و عملیِ آن)، برای یافتنِ «جایگاه»‌اش در ساختار سیاسی و اجتماعی نکرده است

ادامه مطلب
بحران در روابط عربستان و قطر زمینه ها و پیامدها
هفتادومین نشست پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل

بحران در روابط عربستان و قطر زمینه ها و پیامدها

چکیده سخنرانی: با توجه به قطع شدن روابط قطر با چند کشور عربی با محوریت عربستان سعودی در این نشست تلاش خواهد شد تا ضمن اشاره به بحران اخیر به واکاوی بسترها و زمینه های ایجاد بحران در روابط عربستان و قطر پرداخته شود و سپس پیامدهای احتمالی آن در سطوح مختلف مورد بررسی قرار گیرد. در این راستا تبیین فرصتهای ناشی از این بحران برای جمهوری اسلامی ایران نیز اهمیت بالایی دارد.

ادامه مطلب
تحلیل علل و پیامدهای سفر رئیس جمهور آمریکا به عربستان سعودی
شصت و نهمین نشست پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل

تحلیل علل و پیامدهای سفر رئیس جمهور آمریکا به عربستان سعودی

چکیده موضوع سخنرانی: سفر رئیس جمهور آمریکا به عربستان سعودی با توجه به قراردادهای چند صد میلیارد دلاری بین این دو کشور بخصوص خریدهای تسلیحاتی سعودی ها؛ برگزاری اجلاس کشورهای اسلامی و امریکا در ریاض و سخنرانی ها و بیانیه های ضد ایرانی صادر شده در این اجلاس، حاکی طراحی سیاست جدیدی از سوی امریکا و عربستان سعودی جهت مقابله با جمهوری اسلامی ایران می باشد. بررسی علل انجام این سفر و پیامد های آن بخصوص برای جمهوری اسلامی ایران (در حوزه سیاسی و امنیتی) موضوع و محور اصلی این نشست را سامان می دهد.

ادامه مطلب
سازمان‌های تروریستی در شمال آفریقا و تأثیر آنها بر صلح و امنیت منطقه (نمونه موردی تونس)
شصت وپنجمین نشست پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل

سازمان‌های تروریستی در شمال آفریقا و تأثیر آنها بر صلح و امنیت منطقه (نمونه موردی تونس)

چکیده سخنرانی : چگونگی شکل‌گیری گروه‌های تروریستی در شمال آفریقا، دیدگاه‌ها و اهدافشان، منابع مالی پشتیبان آنها، تعامل دیگر جنبش‌ها با این سازمان‌ها؛ نظیر: اخوان المسلمین، حرکت النهضه تونس، القاعده، انصار الشریعه، جماعت مجاهدان لیبی، جنبش التوحید و الجهاد در غرب آفریقا ، رابطۀ این گروه‌ها با قدرت‌های جهانی، تندروی‌های دینی در منطقه که منجر به پیوستن بسیاری از فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها و مراکز علمی به این گروه‌ها می‌شود و انگیزه‌ها و گرایش‌های آنان از پیوستن به این گروه‌ها در این سخنرانی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

ادامه مطلب
بررسی و تحلیلی در خصوص انتخابات ریاست جمهوری ایران در سال ۱۳۹۶
شصت و چهارمین نشست پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل

بررسی و تحلیلی در خصوص انتخابات ریاست جمهوری ایران در سال ۱۳۹۶

چکیده سخنرانی : اولین جلسه پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل در سال ۱۳۹۶ روز سه شنبه بیست و نهم فروردین ماه در محل پژوهشکده تشکیل شد. موضوع جلسه "تحلیل انتخابات پیش روی ریاست جمهوری اسلامی ایران" بود که با حضور اعضای هیات علمی پژوهشکده برگزار گردید. یکی از اساتید در صحبت های خود چند نکته را یادآور شد: موضوع انتخابات فرصتی است که کارهای مطالعاتی روی وقایع سیاسی- اجتماعی داشته باشیم. ما اگر بخواهیم مشارکتی در این امر داشته باشیم ابتدا باید بتوانیم تحلیل و تفسیر و یا نظریه پردازی از وقایع داشته باشیم و این همان چیزی است که مورد نیاز مردم است. حوزه اقتصاد تبدیل به مهمترین مسئله اجتماعی و سیاسی در این انتخابات شده است.اجرای اقتصاد مقاومتی که در مقابل اقتصاد لجام گسیخته و بیمار شبه لیبرالی موجود عرضه شده است، مطالبه اصلی مردم از دولت آتی می باشد. عضو هیات علمی دیگری ادامه داد: سیاست عرصه محدودی است که به مناسبات قدرت و نیازهای عامه مردم برمی گردد و در طول تاریخ تغییر آنچنانی پیدا نکرده است. بحث های اقتصادی و موارد مرتبط با معیشت مردم در همه کشورها حرف اول را می زند. یکی دیگر از اساتید با اشاره به اینکه هر دولتی که روی کار بیاید باید با دو محیط داخلی و بین الملل کنار بیاید و گشایشی در آنها ایجاد کند ادامه داد: محیط داخلی عمدتاً تحت تأثیر بحث اقتصاد و رکود موجود است و دولتی که می آید حتی اگر گشایش مختصری ایجاد کند خوب است. محیط بین الملل نیز پیچیده شده است و علیرغم اینکه قدرت داریم و تعیین کننده هستیم اما قدرت مانور دیپلماسی کمی داریم. این دو مسئله از الزامات دولت آینده است. مباحث انتخابات تاثیرگذار در برنامه ها و تحولات آینده کشور خواهد بود. استاد دیگری اینگونه ادامه داد: حضور جامعه دانشگاهی در انتخابات به دو معنا ممکن است. اینکه بخواهیم در آرای عمومی تاثیر بگذاریم که نمی توان مستقیماً در یک زمان اندک بر آرای عمومی اثر گذاشت. اما تاثیرگذاری بر فضای ژورنالیستی و کاندیداها ممکن است. از مواردی که باید مورد توجه قرار گیرد اینکه دولت در ایران زیاد جدی گرفته نشده است و جایگاه آن بخوبی تبیین نشده است و افراد براحتی از مسئولیت خود سرباز می زنند. در پایان جلسه مقرر شد که جلسات دیگری با موضوع انتخابات با سرفصل های مشخص برگزار شود و اساتید دیدگاههای خود را بیان کنند.

ادامه مطلب