مقالات

بررسی مشاهده بازتابی و مشاهده نافذ در تاریخ جنون

چاپ اولین مقاله مستخرج از طرح انجام شده در طرح جامع اعتلای علوم انسانی

پژوهش این مقاله توسط آقای دکتر غلامحسین مقدم حیدری با عنوان «بررسی مشاهده بازتابی و مشاهده نافذ در تاریخ جنون» در قالب طرح اعتلای علوم انسانی در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی انجام شده است و در مجله تاریخ پزشکی در شماره زمستان ۱۳۹۶ به چاپ رسیده است.

ادامه مطلب
ماهیت قدرت‌مآبانه علوم‌انسانی
مقاله ای از مجله طرح اعتلا پیش شماره دوم و سوم بهار و تابستان ۱۳۹۷

ماهیت قدرت‌مآبانه علوم‌انسانی

مقاله حاضر یک از مقالاتی است که در مجله طرح اعتلای علوم انسانی در پیش شماره دوم و سوم بهار و تابستان ۱۳۹۷ چاپ شده است. این شماره از مجله به موضوع علوم انسانی و جامعه پرداخته است.

ادامه مطلب
راهبردهای اشتغال در اموزش عالی ایران در برنامه های شش گانه توسعه بعد از انقلاب اسلامی( با تاکید بر علوم انسانی )
بازخوانی تحلیلی چهاردهه علوم انسانی در ایران( نشست پنجم)

راهبردهای اشتغال در اموزش عالی ایران در برنامه های شش گانه توسعه بعد از انقلاب اسلامی( با تاکید بر علوم انسانی )

دبیرخانه طرح جامع اعتلای علوم انسانی به مناسبت چهلمین سال انقلاب شکوهمند اسلامی سخنرانی ای با عنوان راهبردهای اشتغال در اموزش عالی ایران در برنامه های شش گانه توسعه بعد از انقلاب اسلامی( با تاکید بر علوم انسانی ) توسط آقای دکتر یدالله مهرعلیزاده استاد دانشگاه شهید چمران اهواز و قائم مقام معاونت امور هماهنگی اقتصادی و توسعه منایع استانداری خوزستان روز سه شنبه ۲۹ آبان در سالن ادب پزوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار می کند. دبیر علمی این نشست را آقای دکتر مالک شجاعی به عهده دارند.

ادامه مطلب
مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی

بررسی ضرور تهای مطالعات میان رشته ای در حوزه علوم انسانی

تلاش مستمر متفکران علوم انسانی برای ایجاد تعادل میان معتقدات بشر درباره جهان و زندگی از یک سو و جهان بینی از سوی دیگر، نشان می دهد که فاصله ای جدی میان اعتقادات و جهان بینی آنها وجود دارد. هر اندیشه ای هر اندازه متافیزیکی (مجرد)، هر تجربه ای در هر رتبه از شهود، هر منظر و اعتقادی هر قدر درون رشته ای و فراتاریخی باشد، ناگزیر متأثر از شرایط محیطی است. یکی ازاساسی ترین معضلات علوم انسانی فقدان پارادایم است، که مطالعات میان رشته ای میتواند بخشی از این خلأ را جبران کند. ضرورت مطالعات بین رشته ای و ترکیب و انسجام رشته های تخصصی در مطالعه یک مسئله واحد یا مسائل متعدد قبل از هر چیز نیازمند تفکر باز و منسجم تحلیلی و همکاری در عمل و اندیشه نخبگان است. روش میان رشته ای معرفتیست که در قلمرو علم و رشته خاصی نمیگنجد و در مرز محدودی متوقف نمیشود. اندیشمندان علوم انسانی میتوانند گامهایی اساسی با تکیه بر نبوغ عقلانی (فلسفی)، توانایی علمی، سابقه درخشان تاریخی و تحول بردارند. زیرا هیچ یک از فعالیتهای اجتماعی بشر تکبعدی نیست و تعامل میان رشتههای گوناگون علوم انسانی باعث میشود که اندیشمندان در قلمرو علوم بیشتر، موضوعات جدیدی را تعقیب کنند. بنابراین خطاپذیری دانش بشر، ماهیت مکمل سازی، چندتباری بودن دانش و تعهد اخلاقی، ضرورت رویکرد جدی به مطالعات میان رشته ای را در علوم انسانی ایجاب میکند. کلید واژه: میان رشته ای، علوم انسانی، جامع نگری، روش شناسی

ادامه مطلب
مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی

نقش و جایگاه مطالعات میان رشته ای در رشد و توسعه علوم انسانی در کشور

یکی از ابزارهایی که می تواند در رشد و توسعه تمامی علوم، به ویژه علوم انسانی نقش داشته باشد، توسعه مطالعات میان رشته ای است. در این مقاله تلاش شده است از طریق مصاحبه نیمه ساختمند با جمعی از صاحب نظران و اندیشمندان کشور و تحلیل محتوای آرای ایشان به این پرسش پاسخ داده شود که از نظر خبرگان، مهم ترین عوامل و موانع رشد علوم انسانی در ایران چیست و توسعه مطالعات میان رشته ای در رشد علوم انسانی چه نقش و جایگاهی دارد؟ نتایج به دست آمده نشان می دهد از نظر خبرگان، مقوله «توسعه میان رشته ای ها » با اختصاص جایگاه دوازدهم در میان عوامل شانزده گانه رشد و توسعه علوم انسانی فی نفسه نقش چندان مؤثری در رشد و توسعه این علوم در ایران ندارد و کارآمدی این ابزار، مستلزم تأمین شرایط مهم تری همچون تأمین فضای باز فکری در دانشگاه ها و استقلال جامعه علمی است. همچنین توسعه مطالعات میان رشته ای درصورتی که به افزایش هم افزایی علمی صاحب نظران رشته های مرتبط در حوزه علوم انسانی و نیز ارتقای توانمندی علمی استادان، دانشجویان و پژوهشگران و کاربردی تر شدن علوم انسانی در کشور منجر شود، می تواند در رشد و توسعه علوم انسانی و اجتماعی مؤثر واقع گردد. کلیدواژه: ایران، علوم انسانی، مطالعات میان رشته ای، خبرگان.

ادامه مطلب
دین می‌تواند در علوم انسانی انقلاب مفهومی به راه بیندازد
چهارمین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی

دین می‌تواند در علوم انسانی انقلاب مفهومی به راه بیندازد

علوم انسانی رابطه کل‌گرایانه با دین دارند، از این رو دین می‌تواند در علوم انسانی انقلاب مفهومی به راه بیندازد.. دین و علم دو دستگاه معنایی جدا نیستند. آنها در ذهن دو فضای شناختی خاص را ترسیم می‌کنند که با هم روابط بسیار پیچیده‌ای دارند. این دو فضا با هم به طور شناختی تلفیق می‌شوند و از این تلفیق و آمیختگی فضای دیگری حاصل می‌آید که «علم دینی» نام دارد. بنابراین، علم دینی حاصل تلفیق مفهومی علم و دین است.

ادامه مطلب

نقش علوم انسانی در ارتقاء فرهنگی و اجتماعی جامعه

انسان، ذاتاً کنجکاو است و میل دارد نیازهای خویش را با دانائی و آگاهی مرتفع سازد. انسان و مجموعه عالم هستی، هرچند یک واحد منسجم وپویا ست وسیرغائی واحدی را طی می‌کند، لکن در مطالعه و تحقیق – عمدتاً – (چه در روش‌شناسی و روش‌های علمی‌ و پژوهشی، و چه در زمینه و موضوع مورد مطالعه) تجزیه‌گرا و جزئی‌نگر است و در عین علم، کاشف حقیقی واحد است، اما در گستره فعالیت‌‌‌های علمی‌ در عالم ذهن بشر، تجلیات متعدد و متنوع چه به لحاظ روش‌شناسی و چه به لحاظ موضوع مورد مطالعه ـ یافته است و در یک تقسیم‌‌بندی کلی، علوم به ۳ حوزه منقسم می‌‌شوند: ۱علوم انسانی۲ علوم ریاضی ۳. علوم تجربی. هرچند مطالعات و پژوهش‌‌های علمی‌ جدید، مرز علوم گوناگون را در این سه حوزه، بیش از پیش ـ و به‌شدت ـ مخدوش ساخته است و خصوصاً شکل‌گیری رشته‌های میان رشته‌ای علوم ـ نظیر جغرافیای انسانی، برنامه‌ریزی شهری و روستایی، بیوکراسی، روان‌شناسی ژنتیک، بیوتکنولوژی، اخلاق زیستی، و.... ما را بر آن می‌دارد که به یک بازنگری در تبیین عوامل و شاخص‌های تقسیم‌بندی علوم در حوزه‌های مختلف بپردازیم. کلمه های کلیدی: علوم انسانی، راهبرد، برنامه‌ریزی، ارتقاء فرهنگی، مدیریت فرهنگی

ادامه مطلب
مرور دیدگاه های دکتر محمد مالجو :
مروری بر آراء صاحبنظران علوم انسانی درباره کاربردی سازی و تجاری سازی علوم انسانی در ایران

مرور دیدگاه های دکتر محمد مالجو :

این یادداشت به مرور دیدگاه های دکتر محمد مالجو ، استاد گروه اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی درباره تجاری سازی و کاربردی سازی علوم انسانی در ایران می پردازد. ایشان با کاربردی سازی برای همه اقشار موافقند اما تجاری سازی را به شکل محدود و به این شکل که به صورت جریان غالب در نیاید، می پذیرند.

ادامه مطلب