برنامه‌ریزی علمی با محوریت روش‌شناسی حقوقی و مطالعات تطبیقی
دومین جلسه گروه فقه و حقوق شورای بررسی متون به صورت مجازی برگزار شد
جلسه با پیشنهاد برنامه‌های علمی شامل درسگفتار روش‌شناسی حقوق (۸ جلسه)، نقدنامه کلزن، دو نشست تخصصی در امکان‌سنجی مطالعات تطبیقی و گذار به حقوق‌بین‌الملل چندقطبی، و سفارش سه مقاله برای پژوهش‌نامه انتقادی متون برگزار شد.
اعضا بر تمرکز بر اساتید به‌عنوان مخاطب اصلی، برگزاری نشست‌ها در دانشگاه‌ها، تنوع فرمت فعالیت‌ها، انتشار کتاب از جلسات، و سفارش مقالات علمی-پژوهشی در روش‌شناسی حقوقی تأکید کردند.
جمع‌بندی شامل تعیین موضوعات گفت‌وگوی علمی و دعوت از دکتر حکمت‌نیا برای نگارش مقاله در حوزه روش‌شناسی بود.
«هو العلیم»
گزارش جلسه دوم شورای علمی گروه فقه و حقوق شورای بررسی متون پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی (مورخ: 12 آبان ماه سال 1404)
برنامه و فعالیت‌های علمی پیشنهادی جهت اجراء در سال 1404-1405
متن‌خوانی
- برگزاری یک درسگفتار متن‌محور در حوزه «روش‌شناسی حقوق»، حدود نهایتا 8 جلسه علمی
نقدنامه علوم انسانی
- چرا نسبت حقوق و سیاست گسسته است؟ (تمرکز بر مقاله علم و سیاست اثر هانز کلزن)
نشست‌های علمی
- امکان یا امتناع مطالعات تطبیقیِ حقوق
- امکان گذار از حقوق‌بین‌الملل نرماتیویستیِ موجود به سوی حقوق‌بین‌الملل متناسب با نظم قطب‌های متکثر قدرت
سفارش مقاله
- تعیین سه مقاله علمی با موضوع «گسست حقوق از سیاست»؛ «روش‌شناسی تفکر حقوقی در ایران»؛ «ملاحظات ناظر به مطالعات حقوق تطبیقی در ایران» جهت سفارش مقاله برای فصلنامه علمی پژوهش‌نامه انتقادی متون
مباحث جلسه دوم گروه
آقای دکتر محسن صفری:
- از آن رو که هم در نظام آموزشی ما و هم در نظام آموزشی غربی، محوریت با استاد و معلم است، بنابراین ضرورت دارد که مخاطب مباحث و فعالیت‌های شورای متون در وهله نخست خودِ اساتید و نخبگان باشند. اگر این گروه از فعالیت ما متاثر بشوند، آنگاه به تبع دانشجویان نیز متاثر خواهند شد.
- نشست‌های علمی که مدنظر قرار داریم باید حتما در دانشگاه‌ها برگزار بشوند، البته باید عاملیت اصلی با خودِ پژوهشگاه باشد اما نقطه اثر باید محیط نخبگانی دانشگاه باشد.
- در فعالیت‌های خودمان نباید به یک فرم ثابت و خاص اکتفاء کنیم، بلکه باید فرم فعالیت ما اعم از متن‌خوانی، نشست علمی، مقاله علمی، نقدنامه و... باشد.
- در بحث از روش‌شناسی حقوقی نیز که در پیشنهاد فعالیت‌های گروه ذکر شده معتقدم باید مسائل اولویت‌دار تعیین بشوند.
- همچنین، به نظرم شورای متون می‌تواند نشست‌ها، درسگفتارها و متن‌خوانی‌هایی که در گروه حقوق و سایر گروه‌های علمی برگزار می‌کند را تبدیل به کتاب علمی کرده و منتشر کند. اهمیت این از آن جهت است که بسیاری از حوزه‌ها و موضوعاتی که شورای متون به آن‌ها ورود کرده از اساس در ساختار علمی کشور جدید و لازم و ضروری است و این متون می‌توانند دست بسیاری از محققان و دانشجویان را تا حدی پر کنند.
آقای دکتر محمد دکتر یکرنگی:
- موضوعات پیشنهادی برای فعالیت سال جاری گروه حقوق شورای بررسی متون موضوعات بسیار خوبی است.
- درباره پیشنهاد متن‌خوانی برای مبحث روش‌شناسی حقوق، نکته کلیدی اینجاست که روش‌شناسی حقوق خودش مبناست، به تعبیر برخی اساسا فراحقوق است. در روش‌شناسی حقوق بنا داریم تا نحوه استدلال کردن، نحوه شناسایی قانون، نحوه تفسیر و... را بررسی کنیم. بنابراین، مرحله‌ای پس از فلسفه حقوق است. بر این اساس، مبانی روش‌شناسی حقوق ما را از خود روش‌شناسی دور می‌کند و مناسب این است که بر روی خود روش‌شناسی متمرکز بشویم.
- خود من می‌توانم در خصوص مطالعات تطبیقی حقوق در قالب تهیه یک مقاله و یا حضور در یک نشست علمی مشارکت کنم.
- به علت آنکه مبحث روش‌شناسی حقوق در ایران یک فعالیت جدید است و کار چندانی در این زمینه انجام نشده است، مناسب است که در ابتدا سفارش چند مقاله علمی-پژوهشی در این زمینه داده بشود. برای مثال در مقاله نخست می‌توانیم جغرافیای کلان مبحث روش‌شناسی حقوق را کار کنیم و سپس هر وجه آن ساختار کلان بحث را یکی از اساتید به عنوان مقاله علمی کار کنند.
آقای دکتر مصطفی دانش‌پژوه:
- در زمینه روش‌شناسی حقوق، آقای دکتر محمود حکمت‌نیا فعالیت‌های خوبی انجام داده و مهیای این هستند که مقاله‌ای علمی در این خصوص تهیه کنند.
جمع‌بندی برای پیشنهاد گفت‌وگوی علمی اعضاء گروه:
- چند موضوع پیشنهادی برای گفت‌وگو تعیین شود تا بعد از ملاحظه اعضاء به جمع‌بندی برسیم.
نظر شما :