نگاهی به تاریخچه فعالیت‌های مرکز فناوری اطلاعات پژوهشگاه
در سال 1378، کل تجهیزات سخت‌افزاری پژوهشگاه در حدود 40 دستگاه رایانه از نوع 386 و 486 با سیستم عامل DOS، فاقد هارد دیسک و 5 دستگاه چاپگر سوزنی خلاصه می‌شد؛ هیچکدام از این رایانه‌ها دارای سیستم عامل ویندوز نبود و اصولا هیچ‌نرم‌افزار تحت ویندوزی در پژوهشگاه وجود نداشت. این 30 تا 40 رایانه از طریق یک شبکه‌ی با همبندی BUS به یک رایانه‌ی سرویس دهنده(File Server) با سیستم عامل Novell Netware وصل بود. تنها نرم‌افزار کاربردی در پژوهشگاه واژه‌پرداز زرنگار تحت داس بود. این رایانه‌ها در دفاتر پژوهشکده‌ها و واحدها قرار داشت و سرویس تایپ کتب و مقالات پژوهشگران را ارائه می‌کرد؛ در واقع پژوهشگران و اعضای هیأت علمی مقالات و کتب تالیفی را بصورت دست‌نویس تحویل تایپیست‌ها می‌دادند و ایشان کار حروف چینی را تحت زرنگار انجام می‌دادند.
اینترنت در پژوهشگاه وجود نداشت بنابر ضرورت و اهمیت موضوع برای دفتر ریاست وقت جناب آقای دکتر گلشنی یک خط اینترنت بصورت Dialup با سرعت 64Kbit/S دایر شد.
نرم‌افزارهای کاربردی دیگری نظیر حقوق و دستمزد، حسابداری، وام و چک و سفته هم در امور مالی دایر بود که از شرکت افکار سیستم خریداری شده بود و پشتیبانی می‌شد، این سیستم‌ها هم تحت داس بودند. کتابخانه هم سامانه‌ی کتابداری نداشت و کلیه‌ی اطلاعات کتاب‌های کتابخانه در برگه‌دان‌هایی بود که متقاضیان بصورت دستی کتاب‌های مورد نیاز خود را از میان آن جستجو می‌کردند. همچنین حضور و غیاب کارکنان بصورت دستی انجام می‌شد.
تا سال 80 عمده فعالیت مرکز کامپیوتر بر توسعه‌ی شبکه‌ی رایانه‌ای، تهیه‌ی سخت‌افزارهای جدیدتر و پشتیبانی سخت‌افزاری موجود بود. با تهیه‌ی یک سرور قوی‌تر و توسعه‌ی شبکه در هر اتاق حداقل یک نود شبکه تعبیه شد و کل پژوهشگاه تحت پوشش شبکه قرار گرفت و با خرید رایانه تقریبا در هر اتاق یک رایانه نصب و راهاندازی گردید. از سال 80 به بعد با توانمند شده رایانه‌ها و نصب سیستم عامل ویندوز کار تایپ کتب و مقالات توسط Word و در محیط ویندوز انجام می‌شد(به موازات زرنگار).
در سال 82 با همه‌گیر شدن سیستم عامل ویندوز و ورود سخت‌افزارهای جدیدتر به بازار برای نخستین بار شبکه‌ی رایانه‌ای با همبندی Star در پژوهشگاه بطور کامل اجرا شد و پژوهشگاه زیر پوشش این شبکه قرار گرفت، به موازات آن تمامی رایانه‌های قدیمی بصورت تدریجی جمع‌آوری و با رایانه‌های جدیدتر که قابلیت پشتیبانی اینترنت و ویندوز را داشتند جایگزین شدند. ایجاد سایت رایانه با استعداد حدود 20 دستگاه رایانه‌ی جدید از نوع پنتیوم که دارای قدرت سخت‌افزاری بالاتری بودند و نیز امکان اتصال به اینترنت را داشتند؛ بنا به ضرورت و تقاضای پژوهشگران و اعضای عیات علمی، طی قراردادی پژوهشگاه با مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات(پژوهشگاه دانش‌های بنیادی فعلی) اینترنت در پژوهشگاه دایر شد به موازات آن همزمان دایر کردن کلاس‌های آموزش استفاده از ویندوز، اینترنت و ایمیل توسط مرکز کامپیوتر برای پژوهشگران انجام شد و سایت کامییوتر خدمات اینترنت و ایمیل را بصورت زمانبندی در اختیار پژوهشگران قرار می‌داد. خرید سیستم امنیت شبکه و فایروال، Caching System، مدیریت پهنای باند، سیستم فیلترینگ و ... توسط سایت کامپیوتر نیز در این سال انجام شد.
همزمان سامانه‌ی کنترل تردد رایانه‌ای دنیای پردازش خریداری و نصب شد و ثبت تردد کارکنان بصورت رایانه‌ای انجام شد؛ در کتابخانه سامانه‌ی کتابداری شرکت نوسا نصب شد، کلیه‌ی اطلاعات کتاب‌های کتابخانه وارد رایانه شد و به موازات برگه‌دان‌ها امکان جستجوی الکترونیکی کتاب برای مراجعین فراهم گردید.
از سال 83 تا 84 حدود 120 دستگاه رایانه، 50 دستگاه چاپگر و پویشگر خریداری و در اختیار کاربران قرار گرفت طوری‌که تقریبا در کلیه‌ی اتاق‌های پژوهشگاه امکان دسترسی به اینترنت و ایمیل فراهم گردید. در طی این سال‌ها تجهیزات فنی مجهزتری خریداری و در مرکز کامپیوتر نصب شد نظیر سوئیچ‌های با سرعت بالا، روتر سیسکو، UTM، RAS و غیره همچنین تهیه‌ی تجهیزات سخت‌افزاری جدیدتر برای کاربران نظیر چاپگر رنگی، رایانه‌های قدرتمندتر و غیره نیز در دستور کار قرار گرفت. نیز اولین نسخه‌ی وبسایت پژوهشگاه نیز در این دوره بارگذاری شد.
در سال 86 سامانه‌ی اتوماسیون اداری (سکو) خریداری و نصب شد و با این کار امکان مکاتبات بدون کاغذ در پژوهشگاه فراهم گردید. همچنین نسخه‌ی پیشرفته‌تر سامانه‌ی کتابداری شرکت نوسا تحت عنوان سیمرغ تهیه راهاندازی شد و از طریق آن امکان جستجو در کتابخانه‌های بیرون از پژوهشگاه نیز در اختیار کاربران قرار گرفت.
روند تدریجی رو به رشد ارتقای سخت‌افزاری و نرمافزاری پژوهشگاه همچنان ادامه داشت تا اینکه در سال 89 ساختمان امام‌علی(ع) نیز به پژوهشگاه اضافه شد، به دلیل نوساز بودن آن کلیه‌ی تجهیزات رایانه‌ای اعم از سخت‌افزاری، نرم‌افزای و شبکه توسط مرکز کامپیوتر به انجام رسید.
در این سال به منظور ارتقای پهنای باند و افزایش سرعت اینترنت نصب دکل و آنتن دریافت سرویس اینترنت بصورت بی‌سیم در دستور کار قرار گرفت. در سال 90 با ارتقای پهنای باند شبکه‌ی داخلی پژوهشگاه نیز بطور کامل برای بار سوم بازسای شد و به تجهیزات سخت‌افزاری جدیدتر نظیر سوئیچ‌های قابل برنامه‌ریزی، سرورهای نسل 6 اچ پی، و غیره مجهز شد
همچنین نسخه‌ی جدید وبسایت پژوهشگاه همچنین پورتال علوم انسانی در این سال با مدیریت مرکز کامپیوتر طراحی و پیاده‌سازی شد.
در سال 91 ساختمان کریخان نیز به پژوهشگاه اضافه شد و کلیه‌ی اموران مربوط به تجیهزات انفورماتیکی آن با مدیریت مرکز کامپیوتر به انجام رسید؛ از جمله دایر کردن سایت دانشجویی. همچنین تهیه و راهاندازی سامانه‌ی اتوماسیون تغذیه که تا آن زمان بصورت دستی انجام می‌شد در این سال اتفاق افتاد.
در سال 92 سامانه‌ی کتابفروشی کوثر خریداری و در اختیار انتشارات پژوهشگاه قرار گرفت همچنین خرید سیستم کارگزینی از شرکت بام پردازش تهران، خرید پکیج نرمافزاری پارس سی‌ام‌اس برای پورتال شورای بررسی متون، خرید سامانه‌ی تحصیلات تکمیلی (سیستم آموزش) از شرکت مدار گسترش، خرید اینترنت وایمکس برای انبار گلفام در این سال انجام شد ضمن اینکه سایت کامپیوتر نیز به چند دستگاه سرور اچ‌پی نسل 8 مجهز گردید.
در سال 93 با خرید 11 دستگاه لپ‌تاپ برای دفتر ریاست و کلاس‌های آموزشی رسما کلاس‌های آموزش بصورت مکان سیار در پژوهشگاه دایر شد همچنین در این سال ساختمان فرهنگ نیز به مجموعه‌ی ساختمان‌های پژوهشگاه اضافه شد و امورا مربوط به تجهیزات فناوری رایانه‌ی آن توسط مرکز آی تی به انجام رسید همچنین در این سال با یکدستگاه خرید یکدستگاه NAS 32 ترابایتی امکان «Share Storage » نیز در مرکز آی تی فراهم گردید.
همزمان با ارتقای انفورماتیکی پژوهشگاه در سال 1394 ارتقا 251 پله‌ای وبسایت پژوهشگاه علوم انسانی در رتبه‌بندی وبومتریک برای سومین بار پیاپی؛ رتبه نخست در ایران و سوم در خاورمیانه انجام شد، در این سال همچنین راهاندازی سامانه‌ی ارائه‌ی کتاب بصورت دیجیتال برای خاورشناسان و سفینه‌ی تبریز، خرید و راهاندازی سامانه‌ی حقوق و دستمزد شرکت داده نگار ماتریس، خرید و راهاندازی سامانه‌ی مالی شرکت فرجام فراپرداز، تهیه و راهاندازی سامانه‌ی جامع مدیریت پژوهشی، بانک اطلاعات فعالان فلسفه برای کودکان ایران (فبک)، تهیه و راهاندازی سرور و مشارکت در تهیه و راهاندازی سامانه اطلس معاونت فرهنگی، خرید و راهاندازی سامانه‌ی مدیریت اثر انگشت از شرکت دنیای پردازش خرید، نصب و راهاندازی تجهیزات دوربین مدار بسته ساختمان فرهنگ، دریافت بیش از 17000 مقاله تمام متن از نشریات علمی حوزه علوم انسانی و بارگذاری بیش از 13500 مقاله در پرتال جامع علوم انسانی ثبت بیش از 50 نشریه جدید در پرتال و افزایش تعداد نشریات به بیش از 1150 نشریه بازدید روزانه 32 هزار محقق بطور میانگین از پرتال با بیش از 65 هزار صفحه بازدید شده در روز قرار گرفتن پرتال در جایگاه 240 سایت برتر کشور و سومین سایت پربازدید حوزه بازنشر مقالات قرار گرفت.
دریافت 12 میلیون مورد مقاله تمام متن توسط مراجعین در سال 1394 ثبت بیش از 1500 شماره نشریه از بیش از 350 نشریه موجود در پرتال افزایش تعداد مطالب پرتال به بیش از 293 هزار رکورد تمام متن تدوین طرح جامع پرتال جامع علوم انسانی و پیش نویس (RFP) ارتقای نرم افزاری و سخت افزاری پرتال که در سال 87-88 احساس نیاز به تغییرات شبکه و نحوه ارتباطات به‌وجود آمد.
در سال 95 با توجه به تشدید تهدیدات و ناامنی‌های اینترنتی به پیشنهاد مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات و با موافقت ریاست محترم پژوهشگاه و معاون محترم اداری و مالی دیتا سنتر مجهز و بروز پژوهشگاه احداث گردید.
در حال حاضر استعداد انفورماتیکی پژوهشگاه بالغ بر 450 دستگاه رایانه، 300 دستگاه چاپگر، 100 دستگاه پویشگر، تجهیزات مدرن شبکه، تجهیزات مدرن دریافت بی‌سیم اینترنت، سامانه‌های بروز و تحت ویندوز اداری، مالی، وبسایت مرکزی و وبسایت بخش‌های مختلف، پورتال کارآمد و پرمخاطب، اتوماسیون اداری بدون کاغذ، سامانه‌ی اتوماسیون خدمات رایانه‌ای و غیره می‌باشد.