گزارش نشست بین‌المللی «جهان ایرانی: گستره‌‌‌ای از فرهنگ و تمدن» (نشست اول)

پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در تاریخ 20 اردیبهشت 1404 میزبان جمعی از فرهیختگان هند، عراق و سلیمانیه بود. این نشست در پژوهشگاه که با همکاری نمایشگاه بین‌‌‌المللی کتاب تهران برگزار شد، باب گفتگویی جهت تبادل نظر در زمینه آشنایی با فرهنگ و زبان فارسی و نیز فرهنگ کهن عراق و هند گشود. مهمانان این نشست سرکار خانم دکتر کوثر محمدامین، رئیس کتابخانه اوقاف سلیمانیه؛ آقای عبدالوهاب الراضی، رئیس اتحادیه ناشران عراق و رئیس نمایشگاه کتاب بغداد و نجف؛ و آقای دکتر سید اختر حسین، استاد زبان فارسی دانشگاه جواهر لعل نهرو و بنیان گذار و مدیر موسسه مطالعات فارسی هند (IIPS) بودند و خانم دکتر افراشی مدیریت جلسه را به عهده داشتند.

پس از معرفی مختصر پژوهشگاه توسط آقای دکتر قیومی مدیر همکاری‌‌‌های علمی بین المللی، آقای دکتر
معین‌زاده معاون پژوهشی پژوهشگاه باب سخن را با خوشامدگویی به مهمانان گشودند.

دکتر سید اختر حسین راه ارتباط فرهنگی بین ایران و هند را نمایشگاه کتاب و عرضه کتاب از سوی انتشارات مختلف از هند در این نمایشگاه بیان کردند. به عقیده ایشان در قدیم شاعران زیادی از ایران به هند مهاجرت کردند و در آنجا بسیار به آنان ارج نهاده شد. امروز برای نسل آینده باید بیشتر در زمینة زبان فارسی اقداماتی انجام دهیم.

 آقای دکتر عبدالوهاب الراضی، رئیس اتحادیه ناشران عراق و رئیس نمایشگاه کتاب بغداد و نجف از دیگر مهمانان نشست چنین بیان کردند که 38 ناشر از عراق برای نمایشگاه به تهران آمده‌‌‌اند. ایشان دکتری فلسفه ادبیات دارند. در زمینه انتشارات 40 سال است که فعالیت دارند و عضو برگزارکننده نمایشگاه بغداد و نجف هستند. ایشان گسترش بیشتر تعاملات و همکاری علمی بین دو کشور را از طریق وزارت فرهنگ عراق پیشنهاد دادند و داشتن چنین نمایشگاه کتاب در تهران را بسیار ارج نهادند.

خانم دکتر کوثر محمد امین، رئیس کتابخانه اوقاف سلیمانیه، اظهار کردند که کتاب‌‌‌های تاریخی و 4000 عنوان نسخه خطی که 10 درصد آن به زبان فارسی است در کتابخانه سلیمانیه جمع آوری شده است. ایشان گفتند که اکثر کتا‌‌‌ب‌‌‌ها در ایران چاپ و در سلیمانیه عرضه می‌‌‌شود. با نجف و بغداد ارتباط قوی داریم و با آنها همکاری و زیر نظر وزارت اوقاف فعالیت می‌‌‌کنیم. برای بازسازی نسخه‌‌‌های خطی فعالیت زیادی انجام داده‌‌‌ایم. اینکه در دنیا هر کتابی چاپ شود و در ایران ترجمه‌‌‌ای از آن را داریم برای ما بسیار باعث خوشحالی است.

اعضای هیات علمی حاضر در جلسه نیز سخنانی در ارتباط با رابطه فرهنگی ایران و هند و عراق بیان کردند. دکتر دالوند پیشنهاد دادند تا از طریق پرتال پژوهشگاه کتابخانه‌‌‌های عراق و سلیمانیه ارتباط برقرار کنیم.

 آموزش زبان فارسی در عراق و هند نیز از دیگر مباحث گفتگو در این نشست بود که کتاب‌‌‌های چاپ شده توسط پژوهشگاه برای آموزش زبان فارسی معرفی شد.

این نشست با پیشنهاد گسترش تعاملات علمی از طریق تفاهم‌‌‌نامه‌‌‌ در جلسات آتی به پایان رسید.