آغاز رسمی فعالیت گروه الهیات شورای بررسی متون با تمرکز بر نقد متون درسی و گذار به الهیات اجتماعی
اولین جلسه گروه تخصصی الهیات
اولین جلسه رسمی گروه الهیات شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی روز سه‌شنبه ۶ خرداد ۱۴۰۴ با حضور اعضای برجسته این حوزه در دبیرخانه شورا برگزار شد. در این نشست، ضمن ارائه گزارشی از عملکرد گذشته، ایده کلان «گذار از الهیات گسسته به الهیات اجتماعی» به‌عنوان رویکرد جدید گروه مطرح شد. اعضا بر ضرورت نقد هدفمند متون درسی دانشگاهی و دبیرستانی، بازنگری در سیاست‌های شورا، و تولید علمی از طریق نقد تأکید کردند.
مصوبات نهایی جلسه شامل تمرکز بر نقد کتب درسی رشته الهیات با اولویت رشته کلام، تدوین فهرست اولیه کتاب‌ها، تعیین معیارهای نقد، تشکیل گروه مجازی برای هماهنگی، و زمان‌بندی جلسه بعدی در ۱۰ تیر ۱۴۰۴ بود. ریاست جلسه را دکتر داود مهدوی‌زادگان و دبیری آن را دکتر سعید غفراللهی بر عهده داشتند.
« به نام خدا»
صورتجلسه رسمی اولین جلسه گروه الهیات شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی
تاریخ برگزاری: سه‌شنبه 6 خرداد 1404
ساعت: 10:00 الی 12:00
مکان: دبیرخانه شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی
موضوع جلسه: تعیین رویکرد و چارچوب فعالیت گروه الهیات در حوزه نقد متون
ریاست جلسه: دکتر داود مهدوی‌زادگان
دبیر جلسه: دکتر سعید غفراللهی
اعضای حاضر:
- دکتر داود مهدوی‌زادگان، دکتر مجید معارف، دکتر محمدعلی فتح‌اللهی، دکتر آلاء وحیدی‌نیا، دکتر رضا برنجکار، دکتر قشقائی، دکتر نفیسه فقیهی مقدس، دکتر محمدحسن نیلی، دکتر سعید غفراللهی
دستور جلسه:
- بررسی رویکرد نقد متون در گروه الهیات و تعیین چارچوب فعالیت گروه با توجه به سیاست‌های جدید شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی
خلاصه مذاکرات و مصوبات:
- ارائه گزارشی از عملکرد دوره قبل توسط دکتر نیلی:
- تبیین شکل‌گیری گروه الهیات مستقل از گروه فلسفه.
- معرفی ایده کلان «گذار از الهیات گسسته به الهیات اجتماعی» به عنوان مبنای حرکت جدید گروه.
- فعالیت‌های انجام‌شده شامل نقد متون درسی دانشگاهی و دبیرستانی، تألیف مقالات در حوزه الهیات معاصر و پروژه نقدنامه بر دایرةالمعارف قرآن که در تیرماه به چاپ خواهد رسید.
- تشریح چهار دسته کتاب برای نقد: (1) کتب مرجع سنت علمی، (2) کتب تحول‌آفرین، (3) کتب درسی تثبیت‌شده، و (4) کتاب‌های اثرگذار عمومی.
- تأکید بر جایگاه و ضرورت بازنگری در سیاست‌های شورا توسط دکتر فقیهی:
- لزوم بازنگری در ضوابط و معیارهای نقد.
- جلوگیری از تبدیل شورا به محل نقد بر نقد و تقویت جهت‌گیری مسئله‌محور.
- بحث درباره تعیین رویکرد و هدف‌گذاری گروه به ابتکار دکتر مهدوی‌زادگان:
- تأکید بر لزوم تعیین جهت‌گیری روشن گروه.
- خواستار مشارکت اعضا در تعیین سیاست‌های عملیاتی گروه شد.
- بیان ضرورت تناسب میان اهداف شورا و حوزه‌های موضوعی الهیات توسط دکتر قشقائی:
- پیشنهاد تعیین معیارهای دقیق انتخاب کتاب‌ها در حوزه‌های کلام، قرآن، ادیان، عرفان و حدیث.
- تأکید بر حساسیت‌های رشته الهیات و ضرورت هدف‌مندی فعالیت‌ها.
- پیشنهاد فعالیت‌های مکمل علمی مانند برگزاری نشست‌ها، تولید پادکست و ایجاد تعامل با دانشجویان از سوی دکتر نیلی.
- بررسی تأثیرگذاری عملی شورا بر محتوای آموزشی توسط دکتر وحیدی‌نیا:
- اشاره به عدم یکدستی در تولید متون پژوهشگاه.
- پیشنهاد آغاز پروژه‌های نقد از درون پژوهشگاه با هدف نظام‌مند کردن فعالیت‌ها.
- بحث درباره ظرفیت نقد به‌مثابه تولید علمی توسط دکتر فتح‌اللهی:
- نقد واقعی را نوعی تولید اندیشه دانست.
- پیشنهاد کرد نقد صرفاً به اصلاح نواقص محدود نشود و منجر به تولید متون جدید گردد.
- تبیین اولویت نقد متون درسی به‌عنوان مأموریتی ملی توسط دکتر برنجکار:
- تأکید بر آسیب‌شناسی کتب درسی به‌ویژه در آموزش و پرورش.
- تفکیک دو دسته از کتاب‌ها: کتب درسی و کتب مرجع یا تحول‌آفرین.
- دفاع از مفهوم «گذار از الهیات گسسته» توسط دکتر نیلی:
- الهیات گسسته را محصول گسست تاریخی از موقعیت اجتماعی الهیات دانست.
- توضیح درباره تمایز بین نقد شکل‌گرایانه و نقد محتوایی با هدف تولید.
- بررسی نسبت میان فلسفه و کلام در ساختار گروه‌ها:
- دکتر فتح‌اللهی و دکتر معارف تأکید کردند که کلام نباید از فلسفه جدا شود، ولی نباید در آن نیز مستهلک گردد.
- توضیح دکتر معارف درباره ساختار گروه‌ها در دانشگاه‌ها و ارتباط درونی فلسفه اسلامی، کلام و فلسفه دین.
- اشاره به ضرورت احیای کلام جدید به‌مثابه پاسخ به شبهات معاصر.
- جمع‌بندی نهایی توسط دکتر مهدوی‌زادگان:
- اولویت نقد متون درسی دانشگاهی به‌ویژه در سه حوزه: کلام، قرآن و حدیث، ادیان و عرفان.
- تدوین فهرستی اولیه از کتب درسی با مشارکت اعضای گروه و استفاده از منابعی مانند سازمان سمت، شورای تحول، دانشکده‌ها و گروه‌های علمی.
- تقسیم‌بندی جلسات آینده برای بررسی کتب هر رشته.
- تأکید بر اجتناب از تکرار فعالیت‌های پیشین شورا و بررسی سوابق نقد متون.
- پیشنهاد عدم تفکیک کلام از گروه و توجه به جنبه‌های غیر فلسفی کلام.
- تأکید بر آغاز سریع فعالیت‌های عملیاتی و پرهیز از طولانی شدن مقدمه‌ها.
- مصوبات و تصمیمات نهایی:
- تمرکز بر نقد کتب درسی رشته الهیات با اولویت رشته کلام.
- ارائه فهرست اولیه کتب درسی رشته کلام در جلسه آینده.
- تعیین معیارها و روش نقد در جلسات آتی.
- تشکیل گروه مجازی (در پیام‌رسان ایتا) جهت هماهنگی و پیگیری امور گروه.
- تعیین جلسه بعدی در روز سه‌شنبه 10 تیر 1404 از ساعت 10:00 الی 12:00.
- ارسال فهرست اولیه کتب پیشنهادی توسط دبیر گروه به اعضا پیش از جلسه بعد.
پایان جلسه: ساعت 12:00
تنظیم‌کننده: دبیر جلسه – دکتر سعید غفراللهی
تأییدکننده: دکتر داود مهدوی‌زادگان (رئیس گروه الهیات شورای بررسی متون)
نظر شما :