گزارش نشست تخصصی «جایگاه مکتبهای اقتصادی در اجماع لندن» با سخنرانی دکتر سیدحسین میرجلیلی، کار مشترک پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و دانشگاه امام صادق (ع)
نشست تخصصی «جایگاه مکتبهای اقتصادی در اجماع لندن» 24 آذرماه 1404 با سخنرانی دکترسیدحسین میرجلیلی، استاد تمام رشته اقتصادِ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در دانشگاه امام صادق(ع) برگزارشد
دکتر میرجلیلی در ابتدای سخنانش گفت: کتاب «اجماع لندن: اصول اقتصادی برای قرن بیستویکم» توسط انتشارات مدرسه اقتصاد لندن در ۲۰۲۵ منتشر شده است. این کتاب حاصل همکاری 55 تن از اقتصاددانان معاصر برای ایجاد اجماع جدید است. پرسش اصلی که اقتصاددانان مشارکتکننده در کنفرانس بدان پاسخ دادند، چنین بود: پس از افول اجماع واشنگتن، چه چارچوب تازهای میتواند مسیر سیاستگذاری اقتصادی جهان را هدایت کند؟ پاسخ به این پرسش، در کتاب اجماع لندن گردآوری شده است .اجماع لندن بهدنبال پرکردن خلأ نظری و سیاستی پس از افول اجماع واشنگتن است.
این استاد پژوهشگاه ادامه داد: هدف این سخنرانی، تحلیل نظاممند جایگاه مکاتب اقتصادی در اجماع لندن است. پرسش از جایگاه مکاتب، ازآن رواهمیت دارد که مکاتب اقتصادی، جهتگیری معرفتشناختی، روششناختی و سیاستگذاری را تعیین میکنند و درک آنها، شرط لازم برای فهم منطق درونی اجماع لندن است. نهادگرایی جدید هسته نظری اجماع لندن را تشکیل میدهد. ساختارگرایی جدید وتحول ساختاری، بهعنوان مکمل آن است. در سطح هنجاری، مکتب فرایبورگ(اردولیبرالیسم) در زمینه نظم رقابتی، قواعد تنظیمگری، نقش دولت قانونمند و سیاست اجتماعی مشاهده میشود. در مقابل، نئولیبرالیسم (اجماع واشنگتن) عمدتاً بهعنوان مرجع تاریخی و موضوع نقد گسترده حضور دارد و اجماع لندن فاصلهگذاری با سیاستهای بازارمحور اجماع واشنگتن انجام میدهد. اقتصاد کینزی، اگرچه از حیث پیشزمینه تاریخی و بحثهای مربوط به تقاضای مؤثر و سیاستهای ضدچرخهای مطرح میشود، اما نقشی حاشیهای در شکلدهی به منطق اصلی اجماع لندن دارد.
وی تأکید کرد: نهادگرایی اجماع لندن، توسعهمحور و زمینهمند، طرفدار سیاست صنعتی هدفمند و دولت توانمند با نقش تنظیمگر، تسهیلگر و سرمایهگذار عمومی است. اجماع لندن نه بازگشت به مکتب کینزی است و نه تداوم مکتب نئولیبرالیسم؛ بلکه رویکرد جدید در اقتصاد سیاسی توسعه است که توسعه را فرآیندی نهادی–ساختاری می داند و افق جدیدی در ادبیات توسعه مطرح کرده است. اجماع لندن در واقع چرخش از نئولیبرالیسم اقتصادی به نهادگرایی زمینهمند است که توسعه را نتیجه خودکار بازار نمی داند بلکه حاصل تعامل میان دولت، نهادها، جامعه و بازار میداند. زمینه مند یعنی هر سیاست اقتصادی باید در بافت نهادی، تاریخی و فرهنگی خاص هر کشور طراحی شود. لذا توسعه را بهعنوان فرآیندی زمینهمند، نهادبنیاد و اجتماعیشده بازتعریف میکند. اجماع لندن بیانگر جابهجایی از اقتصاد بازارمحور به اقتصاد نهادمحور و زمینهمند است؛ پارادایمی که در آن توسعه نه هدفی صرفاً اقتصادی، بلکه پروژهای دارای ابعاد اقتصادی-اجتماعی -سیاسی است.
درپایان جلسه، بین حاضرین و استاد پرسش و پاسخ صورت گرفت، و سپس جلسه خاتمه یافت.
نظر شما :