معرفی گروه
معرفی، اهداف و برنامههای گروه غربشناسی:
هرچند پیشینه روابط غربیان و ایرانیان به گذشتههای دور برمیگردد و پدیدهای بسیار دیرپا و کهنسال است، ولی با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، توجه به مبادی و مبانی فرهنگ و تمدن غرب عمق و گسترش و ابعاد نوینی یافته است. رسالت عظیم حفظ دستاوردهای ارزشمند انقلاب اسلامی، فزون بر ضرورت آشنایی با دیگر فرهنگهای بشری، ایجاب میکند که به دور از شعار و هیاهو و تعصبّات قومی و ملاحظات خاصّ سیاسی، اندیشه و فرهنگ غرب به شکلی علمی و جامع بررسی شود، تا از این رهگذر بتوان ضمن اخذ و اقتباس جنبههای مثبت و ارزنده آن فرهنگها، به نقد و سنجش ابعاد منفی آنها در حوزههای گوناگون اجتماعی، فرهنگی و فلسفی پرداخت.
به منظور اتخاذ موضع صحیح و معقول در روابط با غرب و کسب تجربه در طریق پیشرفتهای علمی و صنعتی و انتقال دانش فنّی و نیز برای ایجاد مصونیت فرهنگی در برابر هجمههای فرهنگ غربی، «گروه غربشناسی» با بهرهگیری از توان علمی تنی چند از محققان و اندیشمندان کشور تأسیس شده است.
هدف از تأسیس این گروه در وهله نخست، شناخت عمیق و علمی و گسترده فرهنگ و اندیشههای غربیان است؛ وظیفهای صرفاً علمی و فرهنگی که باید به دور از حبّ و بغض و ملاحظات سیاسی به انجام برسد و صرفاً یک تلاش پژوهشی سالم و عالمانه باشد. در مرحله بعد، بر روی ابعاد گوناگون فرهنگ غرب، ارزیابیهای کلامی و ارزشی صورت میگیرد تا در پرتو آن بتوان جنبههای مقبول و تأییدشده و مفید را از جنبههای انحرافآلود و زیانبار تفکیک کرد. آنگاه، تأثیرات مثبت و منفی اندیشههای غربیان بر هویت و فرهنگ اسلامی- ایرانی بررسی شود.
شک نیست که شناخت درست و علمی و مستند غرب در عمل میتواند مسئولان کشور را در برنامهریزیهای کلان فرهنگی و موضعگیریهای سیاسی و نیز تصحیح و تجدید نظر در برخی برنامهها و مواضع راهنما باشد و عملاً سودمند واقع شود.
گروه غربشناسی، به منظور شناخت علمی و دقیق و گسترده فرهنگ غرب، فعالیتهای علمی و پژوهشی خود را بر محورهای زیر متمرکز کرده است:
اهداف:
هرچند پیشینه روابط غربیان و ایرانیان به گذشتههای دور برمیگردد و پدیدهای بسیار دیرپا و کهنسال است، ولی با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، توجه به مبادی و مبانی فرهنگ و تمدن غرب عمق و گسترش و ابعاد نوینی یافته است. رسالت عظیم حفظ دستاوردهای ارزشمند انقلاب اسلامی، فزون بر ضرورت آشنایی با دیگر فرهنگهای بشری، ایجاب میکند که به دور از شعار و هیاهو و تعصبّات قومی و ملاحظات خاصّ سیاسی، اندیشه و فرهنگ غرب به شکلی علمی و جامع بررسی شود، تا از این رهگذر بتوان ضمن اخذ و اقتباس جنبههای مثبت و ارزنده آن فرهنگها، به نقد و سنجش ابعاد منفی آنها در حوزههای گوناگون اجتماعی، فرهنگی و فلسفی پرداخت.
به منظور اتخاذ موضع صحیح و معقول در روابط با غرب و کسب تجربه در طریق پیشرفتهای علمی و صنعتی و انتقال دانش فنّی و نیز برای ایجاد مصونیت فرهنگی در برابر هجمههای فرهنگ غربی، «گروه غربشناسی» با بهرهگیری از توان علمی تنی چند از محققان و اندیشمندان کشور تأسیس شده است.
هدف از تأسیس این گروه در وهله نخست، شناخت عمیق و علمی و گسترده فرهنگ و اندیشههای غربیان است؛ وظیفهای صرفاً علمی و فرهنگی که باید به دور از حبّ و بغض و ملاحظات سیاسی به انجام برسد و صرفاً یک تلاش پژوهشی سالم و عالمانه باشد. در مرحله بعد، بر روی ابعاد گوناگون فرهنگ غرب، ارزیابیهای کلامی و ارزشی صورت میگیرد تا در پرتو آن بتوان جنبههای مقبول و تأییدشده و مفید را از جنبههای انحرافآلود و زیانبار تفکیک کرد. آنگاه، تأثیرات مثبت و منفی اندیشههای غربیان بر هویت و فرهنگ اسلامی- ایرانی بررسی شود.
شک نیست که شناخت درست و علمی و مستند غرب در عمل میتواند مسئولان کشور را در برنامهریزیهای کلان فرهنگی و موضعگیریهای سیاسی و نیز تصحیح و تجدید نظر در برخی برنامهها و مواضع راهنما باشد و عملاً سودمند واقع شود.
گروه غربشناسی، به منظور شناخت علمی و دقیق و گسترده فرهنگ غرب، فعالیتهای علمی و پژوهشی خود را بر محورهای زیر متمرکز کرده است:
اهداف:
- شناخت و آگاهی از مبانی ومبادی نظری فرهنگ و تمدن غرب در گذشته و حال
- شناخت عمدهترین مکاتب و گرایشهای موثر در ساختار فکری، اجتماعی و فرهنگی غرب معاصر
- فراهم نمودن زمینههای پژوهش در حوزه معرفی و نقد اندیشههای معارض و نظریههای شبههانگیز
- شناخت و معرفی مبانی تجدّد در غرب و چگونگی انتقال آن به سرزمینهای اسلامی- بویژه ایران- و نقد اندیشههای غربگرایانه و تجدّدمآبانه
- مشارکت فکری و نظری در برنامهریزی کلان کشور در حوزه فرهنگ، آموزش و سیاست با توجه به حساسیتهای موضوع غرب و غربشناسی
- پیشنهاد و تعیین اولویتهای پژوهشی گروه در قالبهای برنامههای ششماهه و سالانه به صورت طرحهای انفرادی و گروهی با توجه به نیازها و ضرورتهای علمی- پژوهشی کشور
- چاپ و انتشار مجموعه پژوهشهای مکتوب محققان گروه در قالب کتاب، جزوه یا سلسلهگفتارها
- جذب اعضای هیأت علمی توانمند، متعهد و متخصّص به منظور افزایش توان علمی گروه و پژوهشگاه
- چاپ و انتشار فصلنامه تخصّصی غربشناسی با محوریت مباحث بنیادی- راهبردی با توجه به موضوعات و پرسشهای مطرح در میان نخبگان و صاحبنظران داخلی و خارجی
- برگزاری جلسات و نشستهای تخصّصی با حضور صاحبنظران در قالب کرسیهای نقد، مناظره و نظریهپردازی
- فراهم نمودن منابع و مآخذ تخصّصی در قالب کتابخانه و مرکز اسناد جهت بهرهگیری محققان گروه
- برگزاری کارگاههای پژوهشی به منظور بحث و تبادل و نظر در موضوعات تخصّصی و افزایش مهارت پژوهشی محققان
- دعوت از صاحبنظران و محققان داخلی و خارجی به منظور هماندیشی در باب اولویتهای پژوهشی
- برنامهریزی و تمهید مقدمات جهت تبدیل گروه تخصّصی غربشناسی به «پژوهشکده غربشناسی» با توجه به ضرورتهای علمی- پژوهشی و استعداد و توانایی گروه
- برنامهریزی و تمهید مقدمات به منظور اخذ مجوّز تأسیس رشته غربشناسی در مقطع کارشناسی ارشد و جذب و تربیت دانشجو با توجه به نیازهای عمده کشور
- برگزاری سلسه برنامههای علمی- تخصصی با مشارکت سایر نهادها و سازمانهای علمی- پژوهشی در قالب میزگرد، همایش و کنفرانسهای دورهای و مقطعی
- طراحی و ایجاد صفحه ویژه در پایگاه اینترنتی پژوهشگاه به منظور ارتباط سهلتر و وسیعتر با مخاطبان داخلی و خارجی
- حضور فعال در همایشها و کنفرانسهای علمی درجه اوّل در سطح بینالمللی و طرح دیدگاههای اندیشمندان مسلمان ایرانی در موضوعات مربوطه
- شناسایی استعدادها و تواناییهای علمی- پژوهشی در سطح جوانان در حوزه نقد مبانی نظری مکاتب غربی